Will Durant
Ấn Độ và Phật Thích Ca
Người dịch: Nguyễn Hiến Lê
VI. CÁC KINH VEDA VỀ PHƯƠNG DIỆN VĂN HỌC
Tiếng sanscrit và tiếng Anh – Chữ viết – Bốn kinh Veda – Kinh Rig Veda –
Một bản thánh ca về sự sáng tạo vũ trụ
Nghiên cứu ngôn ngữ Ấn-Aryen là một việc rất có lợi cho người phương Tây vì
tiếng Sanscrit là một trong những ngôn ngữ cổ nhất trong nhóm ngôn ngữ Ấn-
Âu mà các ngôn ngữ của chúng ta ở trong nhóm này. Các danh từ chỉ số, các từ
ngữ chỉ những liên lệ dòng họ, và các từ (mot) nhỏ đặt thêm vào trong các câu
mà các nhà ngôn ngữ học gọi là copulatif (đối tiếp từ) trong các ngôn ngữ
Sanscrit, Hi Lạp, La Tinh, Anh, Pháp có nhiều điểm giống nhau, làm cho ta có
cảm tưởng lạ lùng này là các ngôn ngữ đó gần gũi nhau, cùng một nguồn gốc
mặc dầu cách xa nhau về thời gian và không gian
.
Không có những chứng cớ gì chắc chắn rằng cổ ngữ đó mà ông William Jones
khen là “hoàn toàn hơn tiếng Hi Lạp, phong phú hơn tiếng La Tinh, tinh nhã
hơn mọi thứ tiếng khác” là ngôn ngữ (langage parlé), tiếng nói của bọn xâm
lăng Aryen.
Vậy thì bọn Aryen này dùng ngôn ngữ nào? Không thể biết chắc được, nhưng
có thể đoán rằng họ dùng một ngôn ngữ bà con với thổ ngữ cổ Ba Tư, tức ngôn
ngữ trong Thánh kinh Avesta
của Ba Tư. Tiếng sanscrit trong các kinh Veda
và các anh hùng ca đã có những dấu hiệu của một ngôn ngữ cổ điển và văn
chương, chỉ có các học giả và tu sĩ dùng tới, chính từ ngữ sanscrit có nghĩ là
“sửa soạn, trong sạch, hoàn toàn, thiêng liêng”. Thời Veda, dân chúng không
phải chỉ nói một thứ tiếng mà nói nhiều thứ tiếng, mỗi bộ lạc có một thổ âm
Aryen. Từ xưa tới giờ, Ấn Độ chưa bao giờ có một ngôn ngữ thống nhất.