“sanh báo”. Đời này làm thiện, làm ác, đến đời thứ ba, hoặc đời thứ tư, hoặc
mười, trăm, vạn đời sau, hoặc đến vô lượng vô biên kiếp sau mới hưởng
phước, mắc họa, thì gọi là “hậu báo”. Hậu báo sớm, chậm bất định. Phàm
những nghiệp đã tạo, tuyệt đối không có nghiệp nào lại chẳng có báo.
“Chuyển biến do tâm” là ví như có người đã tạo ác nghiệp, sẽ phải đọa
mãi trong địa ngục, chịu khổ cả bao kiếp dài lâu. Về sau, kẻ ấy sanh lòng hổ
thẹn lớn lao, phát đại Bồ Đề tâm, cải ác tu thiện, tụng kinh, niệm Phật, tự
hành, dạy người hành, cầu sanh Tây Phương. Do đó, trong đời này, người ấy
bị người khinh miệt hoặc mắc chút bệnh khổ, hoặc phải tạm chịu bần cùng,
và gặp hết thảy chuyện chẳng như ý. Nghiệp vĩnh viễn đọa địa ngục chịu
khổ bao kiếp dài lâu mình đã tạo trước đây liền bị tiêu diệt, lại còn có thể
liễu sanh thoát tử, siêu phàm nhập thánh. Đấy là điều Kim Cang đã
nói: “Nếu có người thọ trì kinh này bị người khác khinh rẻ, người ấy do tội
nghiệp đời trước đáng đọa ác đạo, nhưng vì đời này bị người đời khinh rẻ
nên tội nghiệp đời trước liền bị tiêu diệt, sẽ đắc A Nậu Đa La Tam Miệu
Tam Bồ Đề”. Đây chính là ý nghĩa “chuyển biến do tâm”.
* Thế nhân gặp chút tai ương nếu chẳng oán trời, cũng sẽ trách người,
tuyệt chẳng có ý tưởng trả nợ, sanh tâm sám hối tội lỗi. Phải biết rằng: trồng
dưa được dưa, gieo đậu được đậu, trồng cỏ dại chẳng thể được thóc tốt, gieo
gai góc chớ mong lúa nếp.
Kẻ làm ác được phước [thì phước đó] là do đời trước đã vun trồng sâu
dày. Nếu chẳng làm ác thì phước càng thêm lớn. Ví như con em nhà giàu, ăn
xài phung phí, xem vàng như đất, chẳng bị đói lạnh ngay là do vàng nhiều.
Nhưng nếu ngày ngày cứ như thế, dù giàu đến trăm vạn, chẳng được mấy
năm cũng nhà tan, người chết, mất sạch sành sanh cả!
Làm lành mắc họa là do tội nghiệp đời trước sâu nặng. Nếu chẳng làm
lành thì tai ương càng lớn. Ví như người phạm trọng tội, chưa bị hành hình,
lập được công nhỏ; do công nhỏ nên chẳng thể xá tội hoàn toàn, nhưng đã
đổi nặng thành nhẹ. Nếu có thể ngày ngày lập công, do công càng nhiều,
càng lớn nên tội hết, được xá miễn; lại được phong hầu bái tướng, tước vị
thế tập dài lâu cùng vận nước.
* Phải biết rằng: điều trái nghịch xảy đến cứ thuận theo, mới gọi là “lạc
thiên” (vui theo mệnh trời). Tu thân, gieo đức mới gọi là “tận tánh”. Đời có
kẻ ngu chẳng biết thiện ác đời trước, chỉ thấy việc tốt xấu trước mắt, thấy
làm thiện mắc họa bèn bảo “thiện chẳng đáng làm”; thấy làm ác được phước
bèn bảo “ác chẳng đáng kiêng”.
Chẳng biết thiện báo, ác báo chẳng phải là chuyện một sớm, một chiều,
phải xảy ra dần dần. Ví như ba thước băng, nào có phải là trời lạnh một buổi
