nguyên nhân nào ngoài chuyện tham ăn của đút lót, nhận của hối lộ khiến
ngoại nhân hưởng lợi hay không? Ông chưa thấy rõ gốc bệnh nên mới
bảo là thuốc chẳng hiệu nghiệm, có đáng gọi là trí chăng? Nước ngoài
cường thịnh, nhưng nước họ nhỏ, nếu họ chẳng đồng tâm hiệp lực há có
thể tự lập được ư? Trung Quốc mỗi người mỗi ý. Dù có đồng tâm đi nữa,
nhưng ngoại nhân đem lợi ra nhử liền bị của đút lót xoay chuyển, chẳng
những chẳng đoái hoài gì đến đất nước và nhân dân, ngay cả thân mình
cũng chẳng thèm đếm xỉa đến nữa. Chẳng phải là việc phụng hành lễ
nghĩa đã bị đánh mất đó sao?
Xưa Lâm Văn Trung Công đánh đuổi quân Di đủ chứng thực điều ấy.
Từ đấy, bất cứ việc lớn việc nhỏ gì, không việc nào lại chẳng vì Trung
Quốc chu toàn cho thành tựu chăng? Người Trung Quốc đa phần quên
mất tám chữ (hiếu, đễ, trung, tín, lễ, nghĩa, liêm, sỉ) cho nên nước ngoài
mới hùng mạnh như thế, Trung Quốc mới yếu hèn đến thế. Nếu như ai
nấy đều giữ gìn lễ nghĩa thì các hàng hóa vô ích của ngoại quốc không
cách nào tiêu thụ được, mỗi năm Trung Quốc sẽ tiết kiệm được cả mấy
ngàn vạn vạn lạng vàng vậy. Người Trung Quốc mà bệ rạc thì phải nói
thành thật là bệ rạc đến tột cùng...
Ông tuy đọc sách hiểu đời nhưng chưa lãnh hội cái đạo đọc sách hiểu
đời nên mới hỏi như vậy. Với tình thế hiện tại thì đề xướng nhân quả báo
