ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 1211

vì cánh cửa ấy chỉ có mỗi một người làm chứng, nhưng lúc đó người ấy ở
trong trạng thái mà… Nhưng thôi được, cứ cho là cửa mở đi, cứ cho là bị
cáo chối cãi, nói dối vì ý thực tự vệ rất dễ hiểu trong hoàn cảnh của anh ta,
cứ cho là anh ta lọt vào nhà. Ở trong nhà thì đã sao, tại sao hễ đã ở trong
nhà thì nhất định là giết? Anh ta có thể xộc vào, chạy qua các phòng, có thể
xô đẩy cha, thậm chí có thể đánh cha, nhưng thấy rõ ràng "Xvetlova không
ở đây" anh ta chạy đi, vui sướng vì Xvetlova không ở đây và anh ta đã chạy
đi mà không giết cha. Có lẽ chính vì thế lát sau anh ta từ bờ tường nhảy
xuồng chăm sóc Grigori đã bị mình đánh gục trong lúc hãng máu, là bởi
anh ta có khả năng cảm thấy một tình cảm trong sạch, động lòng thương
xót, bởi vì anh ta đã tránh được sự cám dỗ giết cha, bởi vì anh ta cảm thấy
trái tim mình trong sạch và vui sướng vì không giết cha. Ông công tố sẽ
miêu tả hùng hồn với chúng ta tâm trạng ghê gớm của bị cáo ở làng
Mokroe, khi tình yêu lại đến với anh ta, kêu gọi anh ta đi xây cuộc đời mới,
khi anh ta không còn có thể yêu được nữa, bởi vì đằng sau lưng là cái thây
đẫm máu của cha anh ta, tiếp đó là án tử hình. Tuy nhiên công tố viên vẫn
chấp nhận tình yêu mà ông giải thích theo tâm lý học của mình: "Trạng thái
say rượu, người ta đưa kẻ phạm tội đi hành hình, thời gian còn lâu v.v… và
v.v…". Nhưng thưa vị công tố, có phải ông đã tạo nên nhân vật khác
không, tôi lại xin hỏi? Bị cáo có thô thiển và bất nhân đến mức trong lúc ấy
vẫn có thể yêu đương và quanh co trước toà nếu như quả thực trên mình
còn vấy máu cha? Không, không, không! Vừa mới khám phá ra rằng nàng
yêu anh, gọi anh theo mình, hứa hẹn với anh hạnh phúc mới, ôi, tôi xin thề
rằng anh ta cảm thấy nhu cầu gấp đôi, gấp ba phải tự vẫn và nhất quyết sẽ
tự vẫn, nếu như sau lưng anh ta là cái xác cha! Ồ không, anh ta sẽ không
quên mấy khẩu súng của mình ở đâu! Tôi biết bị cáo: sự nhẫn tâm mọi rợ,
gỗ đá mà người ta buộc cho anh ta không phù hợp với tính cách anh ta. Anh
ta sẽ tự vẫn, đấy là điều chắc chắn; anh ta không tự vẫn chính bởi vì "mẹ
cầu nguyện cho anh ta", tôi giết cha không trĩu nặng trong tim anh ta, đem
hôm ấy ở Mokroe anh ta đau khổ, buồn phiền chỉ vì lão Grigori bị anh ta
đánh gục và cầu trời cho lão tỉnh lại, đòn đánh của anh ta không giết chết
lão và anh ta không mắc tội. Tại sao lại không chấp nhận cách giải quyết sự