ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 1221

phải "con quái vật" là khách hàng của tôi, như nàng gọi! Một người yêu
con người, bị đóng đanh câu rút, khi sắp lên cây thập giá, đã nói: "Ta là kẻ
chăn chiên nhân hậu, kẻ chăn chiên nhân hậu dành tất cả tâm hồn vì con
chiên của mình, và không một con nào chết…" Chúng ta không giết chết
linh hồn con người! Vừa rồi tôi hỏi: thế nào là người cha, và kêu lên rằng
đấy là một từ vĩ đại, một danh hiệu quý giá. Nhưng thưa quý vị bồi thẩm,
phải dùng danh từ một cách ngay thẳng, và tôi xin phép gọi sự vật bằng
chính tên của nó: Người cha như ông già Karamazov bị giết không thể và
không đáng được gọi là cha. Lòng yêu người cha không xứng đáng là sự lố
lăng, là không thể có được. Không thể tạo nên tình yêu từ chỗ không có gì,
chỉ có Chúa Trời mới sáng tạo từ cái không có gì. "Hỡi các cha, chớ làm
các con mình buồn phiền", - một sứ đồ viết xuất phát từ trái tim rực lửa tình
yêu của mình. Không phải vì tình yêu mà bây giờ tôi dẫn ra những lời
thiêng liêng ấy, tôi nhắc lại cho tất cả những người làm cha. Ai cho tôi
quyền dạy những người cha? Chẳng ai cả. Là một con người và công dân,
tôi kêu gọi - vivos voco(1)" Chúng ta sống trên trái đất không lâu, chúng ta
làm nhiều việc xấu và nói nhiều lời xấu xa. Bởi thế chúng ta sẽ nhân lúc
thuận tiện được giao tiếp với nhau đề nói với nhau một lời tốt đẹp. Tôi
đang làm như thế: trong lúc còn đang ở đây, tôi lợi dụng phút này. Chẳng
phải vô cớ mà ý chí tối cao dành cho chúng ta diễn đàn này: cả người Nga
nghe chúng ta. Tôi nói không phải chỉ với những người cha có mặt ở đây,
tôi kêu lên với tất cả những người cha: "Hỡi những người cha, đừng làm
cho con cái mình buồn phiền". Trước hết chính chúng ta hãy thực hiện lời
răn của Chúa Kito, rồi hãy cho phép mình đòi hỏi con cái chúng ta. Nếu
không chúng ta không phải là cha, mà là kẻ thù của con cái chúng ta, và
chúng không phải là con cái chúng ta, mà là kẻ thù của chúng ta, và chính
chúng ta làm cho chúng dành kẻ thù của chúng ta! "Các người đo người ta
bằng cái gì thì người ta cũng đo các người bằng cái ấy", - đấy không phải là
tôi nói, mà là Phúc âm, hãy đo bằng cái thước mà người ta dùng để đo các
vị. Làm sao kết tội con cái, khi chúng ta đo chúng bằng cái thước của
chúng ta? Mới đây ở Phần Lan, một cô hầu gái bị nghi là đã bí mật sinh
con. Người ta bắt đầu theo dõi cô ta và trên gác trần, trong một góc sau