Thượng đế của Ivan thì thật là yếu ớt, không có sức thuyết phục.
Dostoievsky viết cho Pobedonoxev ngày 24 tháng Tám 1879: "Tôi sợ và
run lên vì lo cho ông ta: liệu ông ta có đủ sức không?". Ý định của
Dostoievsky dành cho Zoxima vai trò người thầy của cuộc sống rõ ràng là
không thành công.
Trong "Anh em nhà Karamazov", có một loại nhân vật hầu như không
liên can gì đến gia đình Karamazov mà chiếm một vị trí lớn trong tác
phẩm: trẻ em. Phần thứ mười của tác phẩm mang tên là Những cậu bé.
Cuốn tiểu thuyết kết thúc bằng bài diễn thuyết của Aliosa Karamazov trước
những đứa trẻ ấy trong ngày đưa đám Aliosa Xneghiriov. Những điều
Aliosa nói với các chú bé là điều hết sức quan tròng đối với Dostoievsky.
Mượn lời Aliosa, ông nói lên những ý nghĩ dường như là lời kêu gọi của
ông với thế hệ mai sau.
Những trang ông viết về trẻ em - đặc biệt về Iliusa và Cha Kraxotkin - thấm
thía, cảm động phi thường, cho thấy tài nghệ tuyệt luân và sự am hiểu tâm
lý trẻ em có một không hai mà khó có nhà văn nào viết nổi như thế. Nhà
