ANH EM NHÀ CARAMAZOV - Trang 371

người say rượu là người tốt bụng nhất. Những người tốt bụng nhất ở nước
ta là người say rượu. Hôm ấy tôi nằm bẹp và chẳng nhớ đến Iliusa nữa,
nhưng chính hôm ấy, ở trường từ sáng chúng bạn đã chế giễu nó; hét vào
mặt nó: "Búi xơ mướp, người ta túm búi xơ mướp của bố mày lôi ra khỏi
quán rượu còn mày chạy bên cạnh và xin tha thứ". Hôm sau nữa, nó đi học
về, tôi thấy mặt nó thất thần, tái xanh tái xám. Tôi hỏi: con làm sao thế? Nó
lặng thinh. Ở nhà thì không thể chuyện trò gì được, mẹ và các chị nó sẽ xen
vào ngay, các chị nó đã biết ngay từ hôm đầu tiên. Varvara Nikolaevna đã
cằn nhằn tôi: "Ba là thằng hề, ba mà có làm được việc gì cho ra hồn ư?" -
"Đúng thế, tôi nói, Varvara Nikolaevna ạ, chúng ta thì làm sao có được cái
gì cho ra hồn kia chứ?". Lần ấy tôi lảng tránh bằng cách như thế. Đến chiều
tôi đưa thằng bé đi dạo chơi. Ông nên biết rằng ngay từ trước đấy, chiều
nào tôi với nó cũng đi dạo chơi, trên chính con đường mà tôi với ông đang
đi đây này, từ cổng rào nhà chúng tôi đến tận tảng đã lớn nằm mơ trọi trên
đường bên hàng rào kia kìa, bắt đầu từ đó là bãi chăn thả của thành phố:
một nơi rất hoang vắng và tuyệt đẹp. Hai bố con tôi đi với nhau, tay nắm
tay, như thường lệ; tay nó nhỏ nhắn, ngón tay thanh mảnh, lạnh giá, nó vẫn
bị đau ngực mà. "Ba ơi, nó nói, ba!" - "Gì kia?" - tôi nói: tôi thấy mắt nó
quắc lên. "Ba ơi, nó làm nhục ba quá, ba ơi" - "Làm thế nào được, Iliusa" -
tôi nói. "Đừng chịu nhịn nó ba ạ, đừng chịu. Bọn ở trường con bảo rằng nó
cho ba mười rúp để ba chịu cho nó làm như vậy" - "Không, tôi nói, Iliusa ạ,
bây giờ ba không đời nào lấy tiền của nó". Thế là nó run cả người lên, vồ
lấy tay tôi mà hôn. "Ba ơi, nó nói, ba thách nó quyết đấu đi, ở trường chúng
nó chọc tức con, bảo ba là hèn nhát, không dám thách đấu, mà sẽ nhận
mười rúp của nó" - "Ba không thể thách đấu với nó, Iliusa ạ", tôi đáp và
trình bày vắn tắt với nó tất cả những gì mà tôi vừa nói với ông. Nghe xong
nó nói: "Ba ơi, ba, dù sao ba cũng đừng chịu dàn hoà; khi nào lớn lên con
sẽ thách đấu và con sẽ giết nó!". Mắt nó quắc lên, nảy lửa. Dẫu sao tôi cũng
là người bố, phải nói cho nó biết sự thật. Tôi bảo nó: "Giết người là phải
tội, dù là trong trận thách đấu đi nữa" - "Ba ơi, nó nói, ba, khi nào lớn lên
con sẽ quật ngã nó, con sẽ dùng liếm đánh bật kiếm của nó đi, con xông tới
quật ngã nó, vung kiếm lên vào bảo nó: bây giờ tao có thể giết mày, nhưng