rằng: "Trời sẽ thưởng cho cụ đã thương đến trẻ mồ côi". "Dẫu sao mày vẫn
là thằng ngu!" - bà quan quát vào mặt y lúc xe chuyển bánh. Khi đã hiểu rõ
sự tình, Fedor Pavlovich thấy như thế là tốt và chính thức ưng thuận để bà
cụ nuôi dạy hai trẻ không bác bỏ một điều khoản nào cả. Rồi y đi khắp
thành phố kể lể về hai cái tát đã được nhận lãnh.
Ít lâu sau bà cụ từ trần, nhưng bà di chúc để lại cho mỗi đứa trẻ một ngàn
rúp "cho chúng ăn học, toàn bộ số tiền ấy nhất thiết chỉ chi cho chúng,
nhưng sao cho đủ dùng đến tuổi thành niên, vì đối với những đứa trẻ như
thế, khoản bố thí như thế cũng là quá hậu, còn ai hằng tâm cho thêm thì tuỳ
ý", vân vân và vân vân. Tôi không chính mắt đọc chúc thư, nhưng nghe nói
đúng là có một chỗ kỳ dị đại loại như thế và diễn đạt một cách quá ư độc
đáo Được cái người thừa kế chủ chốt tài sản của bà lão là người chính trực,
thủ lĩnh giới quý tộc tỉnh đó, ông Efim Petrovich Polenov. Sau khi trao đổi
thư từ với Fedor Pavlovich và đoán ra ngay rằng không hòng gì y bỏ tiền ra
cho việc giáo dục các con y (tuy y không bao giờ từ chối thẳng thừng, mà
những lần như vậy y chỉ tìm cách dây dưa, thậm chí đôi khi còn bày tỏ lòng
thương con), ông bèn đích thân chăm lo cho hai trẻ mồ côi, đặc biệt ông
yêu đứa em, Alecxei, vì vậy một thời gian dài Alecxei sống trong gia đình
ông. Tôi xin độc giả lưu ý điều này ngay từ đầu. Nếu có người nào mà hai
chàng trẻ tuổi phải suốt đời ghi nhớ công ơn dưỡng dục và học hành thì đấy
chính là Efim Petrovich, một trong những người cao quý và nhân đức nhất
hiếm có thời nay. Ông giữ nguyên số tiền một nghìn rúp mỗi đứa mà bà lão
để lại cho chúng không đụng gì đến, thành thử khi họ đến tuổi thành niên,
số tiền đó tinh cả lãi, lên đến hai nghìn rúp mỗi phần, ông bó tiền riêng cho
chúng ăn học, và dĩ nhiên phí tổn cho mỗi đứa hơn một nghìn rúp nhiều.
Lúc này tôi chưa kế tỉ mỉ về thời niên thiếu và thời thanh niên của họ, chỉ
nêu ra những cái chính mà thôi. Tuy nhiên về thằng anh, Ivan, tôi chỉ nói
rằng lớn lên nó trở thành một thiếu niên cau có, kín đáo hoàn toàn không
