tên ăn cắp thì sẽ không mang trả lại nửa số tiền còn lại, mà sẽ chiếm đoạt nốt
như nửa thứ nhất.’ Cách giải thích sự việc kỳ lạ! Đấy là con người điên
cuồng, nhưng yếu đuối không thể từ bỏ sự cám dỗ lấy ba ngàn rúp với sự
nhục nhã như vậy – đấy chính là người đột nhiên cảm thấy quyết tâm cứng
rắn như vậy và đeo trên cổ một ngàn rưỡi rúp mà không dám đụng đến!
Điều đó có phù hợp chút nào với tính cách mà chúng ta phân tích không?
Không, và tôi dám kể với các vị, Dmitri Karamazov thực sự sẽ hành động ra
sao, nếu như anh ta quả thật dám khâu tiền vào cái túi. Khi có sự cám dỗ đầu
tiên – chẳng hạn lại muốn có cách gì giải khuây cho người tình mới mà anh
ta đã cùng nàng ăn chơi phung phí nửa đầu của số tiền đó – anh ta sẽ xé cái
túi ấy và lấy ra, chẳng hạn trong trường hợp đầu, ít ra là một trăm rúp, bởi vì
cần gì phải trả đúng một nửa, tức là ngàn rưỡi; ngàn tư cũng đủ rồi, vì đằng
nào cũng thế thôi: ‘Thằng đểu cáng, chứ không phải tên ăn cắp, vì dù sao
vẫn cứ trả một ngàn bốn trăm rúp, còn tên ăn cắp thì sẽ lấy hết và không trả
tí gì.’ Một thời gian sau y sẽ lại mở túi và lại lấy ra trăm thứ hai, rồi trăm thứ
ba, trăm thứ tư, cứ thế đến cuối tháng thì đến trăm cuối cùng: ‘Ừ thì ta sẽ
mang trả một trăm, dù sao vẫn cứ là thằng đểu cáng, chứ không phải thằng
ăn cắp. Ta đã nướng hết hai nghìn chín trăm, nhưng ta vẫn trả lại một trăm,
tên ăn cắp sẽ không trả lại như thế.’ Rốt cuộc, khi đã tiêu hết trăm áp chót, y
sẽ nhìn trăm cuối cùng và tự nhủ: ‘Quả thực chẳng nên mang đến một trăm
làm gì, ta tiêu béng đi cho rồi!’ Dmitri Karamazov thực sự mà chúng ta biết
sẽ hành động như vậy! Truyền thuyết về cái túi mâu thuẫn với hiện thực, ta
không thể hình dung ra được. Có thể giả định tất cả, nhưng không phải điều
đó. Nhưng chúng ta sẽ còn trở lại vấn đề này.”
Sau khi đã theo thứ tự điểm lại tất cả những gì mà cuộc điều tra tại tòa
đã biết về cuộc tranh chấp tài sản và quan hệ gia đình giữa hai cha con, và
một lần nữa rút ra kết luận rằng theo những dữ kiện đã biết, không có chút
khả năng nhỏ nhặt nào xác định việc chia thừa kế trong vấn đề này xem ai
tính gian cho ai, Ippolit Kirillovich nhắc đến giám định y khoa về ba ngàn
rúp đã trở thành ám ảnh tâm trí Mitya.
