nghẹn thở. Chú ạ, tất nhiên hôm sau tôi sẽ đến cầu hôn, để kết thúc mọi việc
một cách cao quý nhất, nếu có thể nói như vậy, để không ai biết và không ai
có thể biết được việc này. Bởi vì tuy rằng tôi là kẻ có những ham muốn hèn
hạ, nhưng tôi ngay thẳng. Ấy thế mà giây lát ấy bỗng có kẻ nào thì thầm vào
tai tôi: “Ngày mai anh đến cầu hôn, cô ả này sẽ không thèm ra tiếp đâu, ả sẽ
sai thằng đánh xe đuổi cổ anh ra khỏi sân. Cốt ý báo với anh rằng: cứ việc đi
mà bêu riếu ta khắp thành phố đi, ta không sợ đâu.” Tôi nhìn nàng, tiếng nói
của tôi không lừa dối tôi: đúng vậy, sự thể sẽ như thế. Tôi sẽ bị đuổi cổ ra,
nhìn mặt nàng lúc này là có thể biết được rồi. Tôi giận sôi lên, tôi muốn chơi
một trò hết sức đểu giả, chó má, đặc kiểu con buôn: nhìn nàng với vẻ giễu
cợt, và ngay lúc nàng đang đứng trước mặt, tôi làm cho nàng choáng người
bằng một giọng mà chỉ gã con buôn mới có thể có được:
– Những bốn ngàn rúp kia! Tôi nói giỡn vậy thôi, cô tưởng thật à? Cô
cả tin quá đấy, thưa tiểu thư. Hai trăm thì có thể được, thậm chí tôi sẵn lòng
chấp thuận ngay, chứ bốn ngàn thì đâu phải chuyện thường, thưa tiểu thư,
đâu có thể quăng đi một cách nông nổi như vậy. Cô đã nhọc công vô ích.
Như vậy cố nhiên tôi sẽ mất hết, nàng sẽ bỏ chạy, nhưng đấy sẽ là một
đòn trả thù ghê rợn, nó đáng giá với một cái khác. Sau này chắc tôi sẽ rống
lên vì ân hận, nhưng lúc này hãy chơi một vố như vậy đã! Nói không biết
chú có tin không, chưa bao giờ có một người phụ nữ nào, dù là một người
duy nhất, mà trong cái phút như thế tôi lại nhìn người đó với vẻ căm thù như
vậy, tôi xin làm dấu thánh giá mà thề rằng lúc ấy tôi nhìn nàng khoảng hai
ba giây với vẻ căm thù ghê gớm, cái căm thù chỉ cách tình yêu điên cuồng
nhất có một sợi tóc! Tôi đến chỗ cửa sổ, áp trán vào kính giá buốt, tôi còn
nhớ băng giá làm trán tôi rát như phải bỏng. Tôi không giữ nàng lâu, cứ yên
tâm, tôi quay lại, đến gần bàn, mở ngăn kéo, lấy một trái khoán vô danh năm
ngàn rúp lãi năm phân kẹp trong cuốn từ điển tiếng Pháp. Rồi tôi lẳng lặng
giơ cho nàng xem, gập lại trao cho nàng, đoạn tự tay mở cửa cho nàng ở
phòng ngoài, và lùi lại một bước, rạp mình xuống chào nàng, cái chào hết
sức kính cẩn, hết sức chân thành, chú hãy tin điều đó! Toàn thân nàng run
