từ nay trở đi suốt đời anh ấy nhìn thấy điều đó! Tôi quyết định như vậy đó!
Ivan Fyodorovich nhiệt liệt tán thành tôi.
Nàng ngạt thở. Có lẽ nàng muốn diễn đạt ý nghĩ của mình một cách
đích đáng hơn, khéo léo hơn và tự nhiên hơn, nhưng hóa ra lại quá hấp tấp
và quá trần trụi. Có nhiều phần bồng bột trẻ trung, nhiêu phần chỉ là dư âm
của cơn tức giận hôm qua, là nhu cầu bộc lộ sự kiêu hãnh, tự nàng cũng cảm
thấy thế. Mặt nàng bỗng tối sầm lại, ánh mắt trở nên khó chịu. Alyosha nhận
thấy ngay tất cả những cái đó, trái tim anh rộn lên niềm thương cảm. Ngay
lúc đó Ivan nối lời:
– Tôi chỉ nói lên ý nghĩ của tôi thôi. – Chàng nói. – Ở bất cứ người phụ
nữ nào khác thì tất cả những cái đó là do uất ức, bày đặt, nhưng ở cô thì
không. Người khác mà như thế thì không đúng, nhưng cô thì lại là phải. Tôi
không biết luận giải ra sao, nhưng tôi thấy rằng cô hết sức thành thực, vì vậy
cô có lý.
– Đấy chỉ là lúc này thôi... Nhưng lúc này là thế nào? Chỉ là sự lăng
nhục hôm qua, lúc này là như thế đấy! – Bà Khokhlakova thốt nhiên không
chịu nổi, rõ ràng bà không muốn can thiệp vào, nhưng không nén nổi và
bỗng nói ra một ý nghĩ rất xác đáng.
– Đúng thế, đúng thế, – Ivan bỗng nói một cách hăm hở và rõ ràng là
bực tức vì người ta ngắt lời mình, – đúng thế, nhưng đối với người khác thì
phút ấy chỉ là cảm tưởng ngày hôm qua, và chỉ là thoáng chốc, nhưng với
tính tình của Katerina Ivanovna thì phút ấy sẽ dài suốt cả cuộc đời. Cái gì
đối với người khác chỉ là lời hứa thì đối với nàng là bổn phận vĩnh viễn, có
thể là một bổn phận nặng nề, khó ưa, nhưng không được sao lãng. Và nàng
sẽ sống bằng ý thức đã làm tròn được bổn phận ấy! Cuộc đời của cô,
Katerina Ivanovna ạ, bây giờ sẽ trôi đi trong sự chiêm ngưỡng với nỗi lòng
đau khổ những tình cảm riêng của cô, chiêm ngưỡng kỳ công của cô và nỗi
đau xót của cô, nhưng sau này đau khổ sẽ dịu đi, và cuộc đời cô sẽ biên
thành sự chiêm ngưỡng dịu ngọt cái ý định kiên quyết và kiêu hãnh đã được
