có biết rằng bây giờ tôi có thể chữa bệnh cho vợ tôi và Ninotchka, con bé
thiên thần gù lưng của tôi không? Bác sĩ Herzenstube đã có lòng tốt đến nhà
tôi thăm bệnh cho cả hai mẹ con suốt một giờ. “Tôi chẳng hiểu gì cả” – ông
nói, nhưng nước khoáng có bán tại hiệu thuốc ở đây (ông đã kê đơn cho
dùng thứ này) chắc chắn sẽ có lợi cho bà ấy, và bác sĩ cũng cho đơn thuốc
ngâm chân. Nước khoáng giá ba mươi kopek một chai, có lẽ cần uống bốn
chục chai. Tôi đã cầm đơn để lên xích đông
giờ nó vẫn nằm ở đấy. Còn Ninotchka thì theo đơn bác sĩ cho, phải tắm nước
nóng pha một dung dịch gì đó, hằng ngày sáng và tối, nhưng nhà cửa chúng
tôi như thế, không có người giúp việc, không ai giúp đỡ, không có chum vại,
không có nước thì chữa theo cách ấy sao được? Ninotchka bị tê thấp toàn
thân, tôi chưa nói ông biết điều đó, ban đêm nó đau nhức cả nửa người bên
phải, đau đớn khổ sở, vậy mà ông có tin được không, thiên thần của tôi gắng
chịu để khỏi làm phiền chúng tôi, không rên để khỏi làm chúng tôi thức
giấc. Chúng tôi ăn uống gặp chăng hay chớ, kiếm được gì ăn nấy, còn Nina
chọn miếng tồi nhất, chỉ đáng vứt cho chó ăn. Nó nói: “Tôi không đáng ăn
miếng ấy, tôi ăn báo cô mọi người, tôi là gánh nặng cho cả nhà.” Ấy là tôi
muốn miêu tả cái quan điểm thiên thần ấy. Chúng tôi phục dịch nó, nó lấy
thế làm đau lòng: “Tôi không đáng được như thế, không đáng được chăm
sóc, tôi là một kẻ tàn phế vô tích sự” – nhưng nó mà lại không đáng là thế
nào, tính dịu dàng thiên thần của nó là phước lành Thượng đế ban cho tất cả
chúng tôi, không có nó, không có lối ăn nói dịu dàng của nó thì nhà chúng
tôi sẽ là cái địa ngục, nó làm cho cả Varya cũng dịu tính dịu nết đi. Còn
Varvara Nikolaevna thì ông cũng đừng chê trách, nó cũng là một thiên thần,
cũng bất hạnh. Nó về nhà từ mùa hè, vốn liếng có mười sáu rúp, đấy là tiền
công nó dạy học và dành dụm để làm tiền tàu xe, để đến tháng chín, tức là
bây giờ đây, thì có tiền trở lại Petersburg. Vậy mà chúng tôi tiêu lẹm hết vào
tiền của nó và bây giờ nó không có tiền để trở về đấy nữa, thế đó. Mà nó
cũng không thể trở lại nơi ấy, bởi vì nó phải làm lụng như con tù khổ sai để
giúp nhà, nó phải làm quần quật như trâu ngựa vì chúng tôi, đi mua cái gì
cũng nó, rồi nào là sữa chữa mọi đồ dùng, giặt giũ, cọ sàn, đỡ mẹ lên giường
nằm, mà mẹ thì khó tính khó nết, động một tí là khóc, bà ấy điên mà!... Bây
