vào đấy, thằng bé hiền lành của ta! – Lão đã chếnh choáng hơi men và bỗng
mỉm cười, nụ cười toét miệng, dở tỉnh dở say, nhưng không thiếu phần ranh
mãnh và quỷ quyệt của con sâu rượu. – Hừm, thì ta cũng đã cảm thấy trước
rằng cuối cùng rồi con sẽ đi đến cái nước ấy, con có thể tưởng tượng được
không? Con đeo đuổi chí hướng ấy. Ừ thôi cũng được, con có hai ngàn rúp
vốn riêng đây, còn ta không bao giờ bỏ rơi con, thiên thần của ta ạ, ngay bây
giờ ta cũng sẽ góp cho con đủ số tiền cần thiết nếu người ta đòi hỏi. Nhưng
nếu người ta không đòi hỏi thì tội gì, phải không? Con có tiêu gì nhiều,
chẳng qua chỉ như con hoàng yến, mỗi tuần hai hạt là đủ! Hừm... Con ạ, ở
gần tu viện đó có một xóm mà cả bàn dân thiên hạ đều biết là ở đấy chỉ toàn
“vợ thầy tu”, người ta gọi họ như thế đấy, khoảng ba chục mống, ta ước
chừng như thế... Ta đã đến đấy, kể cũng thú vị, tất nhiên là xét trong loại của
nó, để đổi món cho đỡ ngán. Tệ cái là chỉ rặt của Nga, không có cô ả người
Pháp nào, mà lẽ ra có thể có lắm chứ, bọn họ khối tiền. Đánh hơi thấy thì
các ả ấy sẽ kéo đến; Còn ở đây thì không có gì, ở đây không có các vợ thầy
tu, thầy tu có khoảng hai trăm. Tu hành chăm chỉ. Trai giới thực sự. Ta thừa
nhận... Hừm... Thế ra con muốn đi tu à? Thế thì ta tiếc cho con, Alexey ạ,
thực đấy, không biết con có tin không, ta yêu con... Tuy vậy đây cũng là dịp
thuận lợi: con sẽ cầu nguyện cho chúng ta, những kẻ tội lỗi, chúng ta ở đây
phạm quá nhiều tội lỗi. Ta vẫn nghĩ: rồi đây ai sẽ cầu nguyện cho ta? Trên
đời có người nào như thế không? Con yêu dấu của ta, về khoản ấy ta đần
kinh khủng, có lẽ con không tin chứ gì? Đần kinh khủng. Này con ạ, về mặt
đó, thì ta rất đần, nhưng ta cứ nghĩ suốt nghĩ suốt, thỉnh thoảng thôi, tất
nhiên, không phải là luôn luôn. Ta nghĩ: nhất định quỷ sẽ dùng móc lôi ta đi
khi ta qua đời. Nhưng ta lại nghĩ: móc ư? Chúng lấy đâu ra thứ đó? Làm
bằng gì? Sắt ư? Rèn ở đâu? Chúng có một xưởng làm móc chắc? Có lẽ các
tu sĩ ở viện cho rằng địa ngục có trần. Ta sẵn lòng tin là có địa ngục, miễn là
nó không có trần: như vậy xem ra thanh nhã hơn, có văn hóa hơn, nghĩa là
theo tinh thần đạo Luther
. Thực ra thì có trần hay không cũng thế thôi chứ
gì? Nhưng điều khỉ gió chính là ở chỗ đó! Này nhé, nếu như không có trần
thì tức là cũng không có móc. Mà nếu không có móc thì tức là phèo hết, thế
là lại không cách gì tưởng tượng nổi: ai sẽ lôi ta đi, bởi vì nếu ta không bị lôi
