trẻ không ở với chúng con. Cha kính mến, chúng không ở. Con đã chôn ba
đứa mà không thương tiếc lắm, còn đứa cuối cùng thì con không thể nào
quên được. Cứ như là nó vẫn đứng trước mặt con, không chịu đi. Nó làm
con héo hắt cõi lòng. Cứ nhìn đến áo lót, áo sơ mi và giày của nó là con
khóc gào lên. Con bày những thứ còn lại của nó ra, từng thứ một, nhìn và
gào khóc. Con bảo anh Nikitushka chồng con: hãy để tôi đi kêu cầu Chúa
Trời, ông chủ ạ. Chồng con là người đánh xe, chúng con không nghèo, thưa
Cha, không nghèo, chúng con tự đảm đương việc đánh xe chuyên chở,
chúng con có đủ mọi thứ, cả ngựa và xe. Nhưng bây giờ chúng con cần gì
của cải nữa? Không có con, anh ấy hẳn đã say sưa rượu chè, anh Nikitushka
của con, hẳn nhiên là thế, ngay cả trước kia cũng vậy: hễ con xa rời anh ấy
một chút là anh ấy đâm ra yếu mềm. Còn bây giờ thì con chẳng nghĩ gì đến
anh ấy nữa. Đã hơn hai tháng nay con không ở nhà. Con đã quên hết mọi thứ
và không muốn nhớ đến nữa; con sẽ làm thế nào với anh ấy bây giờ? Con đã
dứt bỏ anh ấy, dứt bỏ, dứt bỏ mọi thứ trên đời. Bây giờ con không muốn
nhìn đến nhà cửa của mình, của cải của mình, con không muốn nhìn đến cái
gì nữa hết.
– Này bà mẹ ạ. – Trưởng lão lên tiếng. – Có lần một Đại thánh thời xưa
nhìn thấy trong đền thờ một phụ nữ cũng như con, một bà mẹ đang khóc lóc,
và cũng khóc con, đứa con duy nhất đã được Thượng đế gọi về với ngài. Vị
thánh nói với người phụ nữ ấy: “Hay con không biết rằng những trẻ thơ như
thế táo bạo dường nào trước ngai của Thượng đế? Thậm chí trên nước thiên
đàng không có ai táo bạo hơn chúng: Lạy Chúa Trời, Ngài đã ban sự sống
cho chúng con, – chúng nói với Thượng đế, – vậy mà chúng con vừa nhìn
thấy nó là Ngài đã lấy lại luôn. Chúng cầu xin và chất vấn táo tợn đến nỗi
Thượng đế lập tức ban cho chúng chức thiên thần. Cho nên, – vị thánh dạy,
– con phải vui mừng, chứ đừng khóc, bởi đứa nhỏ của con bây giờ ở bên
Chúa Trời, dự vào hàng thiên thần.” Thuở xưa vị thánh đã nói như thế với
người đàn bà đang khóc. Đấy là vị thánh vĩ đại và Ngài không thể nói sai sự
thật được. Vậy thì hỡi người mẹ, con nên biết rằng đứa nhỏ của con hiện giờ
