lòng nhân đạo nào cả, chẳng có chút tình cảm khai sáng nào cả, anh chẳng
bận tâm gì đến sự tiến bộ, anh là một gã viên chức ăn hối lộ”. Đến đây tôi
liền la lên và van xin họ. Còn Pyotr Ilyich, anh biết đấy, chàng ta không phải
là người rụt rè, liền tỏ thái độ hết sức cao quý: chàng nhìn Rakitin với vẻ
giễu cợt, nghe và xin lỗi: “Tôi không biết. Nếu tôi biết thì tôi sẽ không nói
như vậy mà sẽ khen ngợi... Các nhà thơ đều dễ nổi cáu như vậy.” Tóm lại,
thái độ hết sức cao thượng đó ngầm chứa một sự chế giễu sâu cay. Sau này
chính chàng ta giải thích cho tôi rằng đấy chỉ là chế giễu, vậy mà lúc ấy tôi
lại tưởng là chàng ta nói thật tình. Lúc bấy giờ tôi cũng nằm như đang nằm
bây giờ đây này, tôi chợt nghĩ: “Nếu ta đuổi Rakitin ra vì hắn đã sỗ sàng
quát tháo với khách của ta ngay trong nhà ta thì hành động như vậy có cao
thượng không?” Anh có tin được không: tôi nằm, nhắm mắt và nghĩ: làm
như thế có nên không, và không biết quyết bề nào, tôi khổ tâm, rất khổ tâm,
tim đập thình thịch: quát lên hay không quát lên? Một tiếng nói bảo tôi: quát
mắng đi, một tiếng nói khác lại bảo: đừng quát mắng! Tiếng nói khác ấy vừa
lên tiếng thì tôi bỗng la lên và ngất đi. Tất nhiên là xảy ra chuyện ồn ào. Tôi
bỗng nhỏm dậy và bảo Rakitin: “Tôi lấy làm đau lòng phải tuyên bố với anh
rằng từ nay tôi không muốn anh đến nhà tôi nữa.” Tôi đã đuổi cổ hắn như
thế đấy. À, Alexey Fyodorovich! Chính tôi biết rằng tôi làm thế là không tốt,
tôi toàn nói dối thôi, tôi chẳng giận anh ta chút nào, nhưng bỗng nhiên, cái
chính là bỗng nhiên tôi cảm thấy như thế là tốt, màn kịch ấy... Nhưng anh có
tin được không, màn kịch ấy vẫn cứ tự nhiên, bởi vì thậm chí tôi òa khóc, và
mấy ngày sau đó tôi vẫn khóc, thế rồi một lần sau bữa ăn tối, tôi quên hết
sạch. Đã hai tuần nay anh ta không đến, tôi cứ tự hỏi: chẳng lẽ anh ta sẽ
không bao giờ đến nữa? Mới hôm qua tôi còn nghĩ như thế, thế rồi đến chiều
nhận được tờ “Tin đồn” này. Tôi đọc và kêu lên, ai viết vậy nhỉ. Chính là
hắn viết. Lần ấy về đến nhà hắn ngồi viết, gửi đi và người ta đăng. Chuyện
ấy xảy ra mới có hai tuần. Nhưng Alyosha ạ, tôi nói linh tinh lang tang, điều
cần nói thì lại không nói, phải không? A, điều đó tự nó nói ra!
– Hôm nay tôi rất cần đến thăm anh tôi đúng giờ. – Alyosha ấp úng.
