lẫn lục quân. Tên tuổi của một số sĩ quan cao cấp làm việc dưới quyền
Cromwell, mà Monk là người đứng đầu, đã xuất hiện trong những tác phẩm
viết về cuộc chiến tranh Hà Lan lần thứ nhất dưới triều của Charles. Nhưng
sự vượt trội về mặt tinh thần và kỉ luật, do ảnh hưởng tiêu cực của những
người được triều đình ưu ái trong chính phủ suy đồi lúc đó, đã biến mất dần.
Vì vậy, trong trận hải chiến năm 1665, Hà Lan đã bị một mình Anh đánh
tan, nhưng vào năm 1672 lại kháng cự được lực lượng hải quân hỗn hợp của
cả Anh và Pháp. Về trang thiết bị của ba hạm đội, chúng tôi có thông tin cho
rằng chiến thuyền Pháp có trọng lượng nước rẽ lớn hơn của Anh, đó là nói
về trọng lượng của súng đại bác và nhu yếu phẩm dự trữ. Vì vậy, khi đã xếp
đầy hàng, đại bác trên chiến thuyền Pháp đứng cao hơn đại bác trên thuyền
Anh. Vỏ thuyền Pháp cũng được bọc lót kĩ lưỡng hơn vỏ thuyền Anh. Lợi
thế của chiến thuyền Pháp là kết quả tự nhiên của phương pháp làm việc
thận trọng và có hệ thống trong quá trình khôi phục lực lượng hải quân, đưa
nó thoát ra khỏi tình trạng đổ nát. Hiện nay, khi hải quân của chúng ta cũng
ở trong tình trạng tương tự hải quân Pháp ngày nào thì đó cũng là bài học
đầy hi vọng cho chúng ta. Thuyền Hà Lan, do đặc điểm bờ biển của họ, có
đáy phẳng và không sâu, khi cần có thể chạy trốn vào những vùng nước
nông: nhưng cũng vì vậy mà kém linh hoạt khi thời tiết xấu và kém ổn định
hơn thuyền của các nước khác.
Đó là những nét ngắn gọn nhất về tình hình, sức mạnh và mục tiêu, tức
là về những tác nhân định hình và kiểm soát chính sách của bốn quốc gia
ven biển quan trọng nhất thời đó là Tây Ban Nha, Pháp, Anh và Hà Lan.
Trong câu chuyện của chúng ta, các nước này sẽ giữ vị trí nổi bật nhất và sẽ
được nhắc đến một cách thường xuyên hơn các nước khác. Nhưng vì những
nước khác cũng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến các sự kiện, và vì mục tiêu của
chúng ta không chỉ là lịch sử ngành hải quân mà là đánh giá ảnh hưởng của
hải quân và sức mạnh của thương mại đối với lịch sử nói chung, nên cần
phải xem xét một cách ngắn gọn tình hình các nước khác ở châu Âu. Lúc đó
nước Mỹ chưa có vai trò nổi bật đối với lịch sử hoặc đối với chính sách của
các chính phủ khác.
