“Các hải đội di chuyển một cách đồng đều, thành quả mới đạt được trong thời gian gần đây,
không những không cản trở hoạt động của hoả thuyền – hoả thuyền không có vai trò hoặc gần
như không có vai trò gì trong những trận giao tranh hỗn loạn hồi năm 1652 – mà còn tạo điều
kiện cho chúng hoạt động nữa. Hoả thuyền đóng vai trò quan trọng trong các trận đánh ở
Lowestoft, ở Pas de Calais và ở North Poreland. Do các thuyền lớn giữ vững được đội hình nên
những con thuyền chứa chất nổ này đã được pháo trên thuyền lớn bảo vệ tốt hơn, có thể nhắm
đến mục tiêu riêng lẻ và xác định mục tiêu một cách hiệu quả hơn.”
Trong những cuộc hỗn chiến diễn ra hồi năm 1652, “có thể nói hoả
thuyền hành động một cách đơn thương độc mã, tự tìm tàu địch, có thể
nhầm lẫn, không được yểm trợ, hầu như chắc chắn rằng có thể bị tàu địch
đánh chìm hoặc bị cháy một cách vô ích. Còn bây giờ, vào năm 1665, mọi
chuyện đã khác. Người ta chỉ cho nó tàu địch, nó biết và có thể dễ dàng theo
đuổi vì tàu địch giữ vị trí tương đối cố định trong đội hình của đoàn tàu. Mặt
khác, tàu trong đơn vị của nó cũng không bao giờ rời mắt khỏi hoả thuyền.
Họ đi theo hộ tống nó, dùng pháo yểm trợ cho nó và cứu nó, không để nó bị
cháy nếu phát hiện thấy việc phóng hoả đã trở thành vô ích. Rõ ràng là trong
những điều kiện như thế, hoạt động của nó dù không chắc chắn (không thể
nào khác được) nhưng vẫn có nhiều cơ hội thành công hơn.” Những lời bình
luận đáng ghi nhớ này có lẽ cũng cần phải được giải thích hay nhận xét rằng
khi bên địch bị rối loạn mà ta vẫn giữ vững được đội hình thì đấy chính là cơ
hội tốt nhất cho cuộc tấn công liều lĩnh. Tác giả tiếp tục mô tả quá trình đưa
hoả thuyền đến sự cáo chung như sau:
“Đây là lúc vai trò của hoả thuyền đạt đến đỉnh cao nhất. Tầm quan trọng của nó sẽ giảm
dần, hoả thuyền sẽ cáo chung, nó không thể tham gia vào những trận đánh ngoài đại dương, khi
đại bác trên tàu trở nên hoàn hảo hơn, có tầm bắn xa hơn, chính xác và nhanh hơn
, khi vỏ tàu
được đóng theo quy luật thuỷ động học, dễ điều khiển hơn, cánh buồm rộng và cân bằng hơn,
nhờ có tốc độ lớn và dễ điều khiển nên hầu như chắc chắn có thể tránh được các hoả thuyền tấn
công; khi các hạm đội được chỉ huy theo những nguyên tắc chiến thuật vừa khéo léo vừa cẩn
trọng – chiến thuật giữ thế thượng phong trong cuộc chiến tranh giành độc lập của Mỹ một
