xa các hải cảng của mình, cần phải nói như thế). Tàu tuần tiễu bao giờ cũng có thể ngăn chặn
hoặc cản trở việc di chuyển của tàu bè chở binh lính và những đoàn thuyền chở đủ mọi loại
hàng tiếp tế khác nhau. Trên những vùng biển đang là trung tâm của các hoạt động thương mại
và chính trị này, tàu tuần tiễu bao giờ cũng có việc để làm. Dù gặp nhiều khó khăn vì không có
những hạm đội lớn, nhưng họ đã có nhiều cống hiến tích cực cho sự nghiệp của nhân dân hai
nước (Pháp và Tây Ban Nha). Trước lực lượng Anh-Hà Lan, những con tàu tuần tiễu này phải
có lòng dũng cảm, tài nghệ và may mắn nữa. Các thuỷ thủ của chúng ta có đủ cả ba điều kiện
này, nhưng họ đã gặp những người chỉ huy và thuyền trưởng không như mong muốn.”
Mặt khác, một nhà sử học người Anh tuy có công nhận rằng tàu tuần
tiễu đã gây ra cho nhân dân và ngành thương mại nhiều thiệt hại nghiêm
trọng, nhưng đôi khi ông cũng phàn nàn một cách chua chát về chính quyền,
và còn nhiều lần nói rằng đất nước ngày càng thịnh vượng, đặc biệt là trong
lĩnh vực thương mại. Ngược lại, trong cuộc chiến tranh trước đó, kéo dài từ
năm 1689 đến năm 1697, khi Pháp đưa những hạm đội lớn ra biển và tranh
giành bá quyền trên biển thì kết quả khác hẳn. Tác giả người Anh này nói về
thời đó như sau:
“Nói về ngành thương mại của chúng ta thì chúng ta thiệt hại vô cùng nhiều, không chỉ so
với Pháp, chắc chắn là như thế rồi. Vì chúng ta có nhiều tàu buôn hơn, mà còn thiệt hại nhiều
hơn bất kì cuộc chiến tranh nào khác trước đó… Chuyện đó xảy ra phần lớn do sự cảnh giác
của người Pháp, họ đã tiến hành chiến tranh chẳng khác gì bọn cướp biển… Tóm lại, không
nghi ngờ gì rằng, giao thương của chúng ta đã bị thiệt hại nghiêm trọng, nhiều nhà buôn của
.
Macaulay nói về giai đoạn đó như sau: “Trong năm 1693, việc giao
thương giữa Anh với các nước vùng Địa Trung Hải gần như bị gián đoạn
hoàn toàn suốt nhiều tháng liền. Nếu không có tàu hộ tống thì không có lần
nào tàu buôn từ London hay Amsterdam đến các hòn đảo Cột của Hercule
mà không bị cướp biển Pháp nhảy lên tàu, nhưng xin tàu vũ trang bảo vệ
không phải là việc dễ”. Vì sao? Vì tàu của hải quân Anh phải theo dõi hải
quân Pháp, làm cho họ không chú ý đến tàu tuần tiễu và tàu cướp biển, đó là
sự trợ giúp mà cuộc chiến nhằm tàn phá thương mại nào cũng phải làm. Một
