những bài học dẫn tới chiến thắng. Cách tiếp cận đó mâu thuẫn với phương
pháp luận của lịch sử hải chiến, nguyên tắc quan trọng nhất của nó là phân
tích một cách có phê phán và thắng lợi lẫn thất bại. Trong đó, tính khách
quan phải là nguyên tắc quan trọng nhất của nhà nghiên cứu.
Xa rời những phương pháp khoa học trong việc nghiên cứu cuộc đấu
tranh trên biển thường dẫn tới những kết luận không đúng. Ví dụ, chỉ phân
tích một cách hời hợt chiến dịch đổ bộ ở Gallipoli (Gallipoli Campaign,
1915), các lí thuyết gia phương Tây rút ra kết luận rằng trong tương lai khó
có cơ hội đổ bộ một lực lượng lớn hải quân vì lực lượng phòng thủ bờ biển,
nhờ khả năng cơ động cao, có thể tạo ra áp đảo về mặt hoả lực, có thể đánh
tan lực lượng đổ bộ. Kết luận đó đã cản trở sự phát triển của cả lí thuyết lẫn
công tác chuẩn bị lực lượng đổ bộ. Kinh nghiệm Thế chiến II cho thấy, đó là
những quan niệm sai lầm. Khác với các lí thuyết gia phương Tây, các nhà
nghiên cứu quân sự chiến dịch Gallipoli người Nga (Kolenkovski, Sakovich
và Djerve) tiếp cận với vấn đề một cách có phê phán và đã rút ra những kết
luận khác hẳn.
Vì lịch sử nghệ thuật hải chiến có đối tượng và đề tài nghiên cứu, có
mục đích và nhiệm vụ, có phương pháp luận, cho nên có thể coi nó là một
nhánh độc lập của khoa học hải quân và xin đưa ra định nghĩa như sau: Lịch
sử nghệ thuật hải chiến là một phần của khoa học hải quân, bao gồm những
nghiên cứu trong lĩnh vực lí thuyết của nghệ thuật hải quân, nghiên cứu về
vũ khí và phương tiện của hải quân, nghiên cứu về công tác trang bị và huấn
luyện các hạm đội, nghiên cứu kinh nghiệm chiến đấu của hải quân.
Muốn nắm được bản chất và nền tảng của khoa học hải quân hiện đại
thì phải nghiên cứu một cách kĩ lưỡng lịch sử hải quân và lịch sử của nghệ
thuật hải chiến. Nhưng cần phải nhớ rằng, học lịch sử của nghệ thuật hải
chiến không chỉ là mở mang hiểu biết về lịch sử quân sự, mà là áp dụng nó
trên thực tế, nghĩa là từ kinh nghiệm chiến đấu trong những cuộc chiến đã
qua, rút ra được những bài học (nguyên tắc) có giá trị thực tiễn và có thể
được sử dụng trong tương lai. Mọi người đều biết rằng, kinh nghiệm của
chiến tranh đã tạo ra những thay đổi đáng kể trong quan điểm của các lí
