rằng trở ngại cuối cùng đối với tham vọng của mình đã được dỡ bỏ. Vài tuần
sau, khi gió đổi chiều, ông liền lên đường sang Anh quốc. Đấy là ngày 30
tháng 10 năm 1688, đoàn viễn chinh bao gồm hơn 500 tàu vận tải cùng với
15.000 binh lính và 50 chiến thuyền hộ tống. Phần lớn sĩ quan quân đội là
người Pháp theo đạo Tin Lành lánh nạn từ sau cuộc chiến tranh gần đây, còn
Schomberg, tổng chỉ huy đoàn quân dưới quyền William cũng là một người
Pháp theo đạo Tin Lành, đã từng là nguyên soái của quân đội Pháp, chứng tỏ
tính chất hỗn tạp cả về chính trị lẫn tôn giáo của cuộc hành quân. Lần xuất
phát đầu tiên thất bại vì bão lớn; nhưng lần thứ hai, xuất phát vào ngày 10
tháng 11 lại được gió nhẹ đưa thuyền nhanh chóng vượt qua vịnh và eo biển
Manche. William đổ bộ lên Torbay vào ngày 15 tháng 11. James II chạy
khỏi vương quốc ngay trong năm đó. Ngày 21 tháng 4 năm sau, William và
Mary được tuyên cáo là quốc chủ của nước Anh. Anh và Hà Lan trở thành
liên minh trong cuộc chiến tranh mà Louis XIV đã tuyên bố nhằm chống lại
Các tỉnh hợp nhất ngay sau khi biết tin về cuộc đổ bộ của William. Trong
những tuần lễ, khi mà cuộc viễn chinh được chuẩn bị và bị hoãn, đại sứ
Pháp ở Hague và bộ trưởng hải quân đã cầu xin nhà vua dùng lực lượng hải
quân ngăn chặn – lực lượng này mạnh đến nỗi trong những năm đầu cuộc
chiến về số lượng nó đã vượt cả liên quân Anh và Hà Lan, nhưng Louis XIV
không chịu. Dường như cả vua Anh lẫn vua Pháp đều đui mù như nhau.
James II, trong khi có rất nhiều mối lo vẫn kiên quyết không nhận bất kì sự
trợ giúp nào từ hải quân Pháp, vẫn tin tưởng vào lòng trung thành của thuỷ
thủ Anh đối với cá nhân ông, mặc dù những lần nhà vua tổ chức thánh lễ mi
sa trên tàu đã gây ra những vụ phản ứng và bất bình đến nỗi thuỷ thủ đoàn
đã định quăng mấy vị cha cố xuống biển.
Như vậy là Pháp đã đơn thương độc mã nhảy vào cuộc chiến với Liên
minh Augsburg. “Đã xảy ra điều mà nước này sợ nhất, điều mà chính sách
của nước này tìm cách ngăn chặn trong nhiều năm. Anh và Hà Lan không
chỉ là đồng minh mà còn là liên minh dưới quyền một người chỉ huy duy
nhất, và nước Anh đã tham gia liên minh với sự nhiệt tình mà chính sách của
dòng họ Stuart đã cố tình ngăn chặn trong một thời gian dài”. Những trận
hải chiến trong cuộc chiến tranh này có rất ít giá trị chiến thuật, đó là nói
