nào. Hà Lan tuyên bố chiến tranh chống lại vua Pháp và Tây Ban Nha vào
tháng 5. Anh tuyên chiến với Pháp và Tây Ban Nha, nhưng ngay cả khi
tuyên bố chiến tranh, hoàng hậu vẫn không công nhận Philip V vì ông này
đã công nhận James III là vua Anh quốc. Trong khi hoàng đế còn kiên quyết
hơn, ông này tuyên chiến với vua Pháp và công tước xứ Anjou. Cuộc chiến
tranh giành quyền thừa kế ngai vàng ở Tây Ban Nha đã bắt đầu như thế.
Rút ra phần đặc biệt liên quan đến đề tài của chúng ta trong khi viết về
cuộc chiến tranh với tương quan lực lượng như thế, lại kéo dài đến hơn 10
năm mà không làm mất đi mối liên hệ của phần đó với cái toàn thể không
phải là việc dễ. Việc đánh mất mối liên hệ đó sẽ rất có hại đối với mục đích
cuối cùng của chúng ta, vì đây không phải là cuốn biên niên sử về những sự
kiện của hải quân, cũng không phải là việc thảo luận về những vấn đề chiến
thuật hay chiến lược cụ thể, cách biệt khỏi nguyên nhân và hậu quả trong
lịch sử nói chung, mà là đánh giá ảnh hưởng sức mạnh trên biển đối với kết
quả chung cuộc của chiến tranh và sự thịnh vượng của các dân tộc. Để rõ
ràng, xin khẳng định một lần nữa rằng mục đích của William III không phải
là phản đối đòi hỏi đưa Philip V lên ngôi – vấn đề này không quan trọng đối
với các cường quốc trên biển – mà là chiếm đoạt, vì lợi ích của nền thương
mại và mở mang lãnh thổ thuộc địa, những vùng lãnh thổ có thể chiếm đoạt
được của Tây Ban Nha ở Mỹ, đồng thời áp đặt những điều kiện cho vương
triều mới, để ít nhất Anh và Hà Lan cũng không bị mất những đặc quyền đặc
lợi trong lĩnh vực thương mại mà họ từng nhận được từ hoàng gia Áo. Chính
sách như thế sẽ không hướng cố gắng chính của các cường quốc trên biển
vào bán đảo Tây Ban Nha, mà là vào Mỹ; và hạm đội liên minh có thể
không vào eo biển Gibraltar, Sicily và Naples phải được chuyển không phải
cho Anh mà là cho Áo. Những sự kiện sau đó đã dẫn đến sự thay đổi hoàn
toàn kế hoạch. Năm 1703 liên minh đưa ra một ứng viên mới, đó là con của
Hoàng đế Đức tên là Carlos III, và bán đảo trở thành chiến trường đẫm máu,
hạm đội Anh-Hà Lan tuần tiễu ven bờ. Kết quả là, trong các vùng lãnh thổ
của Tây Ban Nha ở Mỹ, các cường quốc trên biển không giành được kết quả
có ý nghĩa quyết định nào; nhưng Anh đã chiếm được Gibraltar và cảng
Mahon, và trở thành cường quốc trên Địa Trung Hải từ đó. Đồng thời với
