nghị ngừng bắn trong vòng hai tháng. Đề nghị này tất nhiên bị bác bỏ, binh
sĩ Áo lại đổ bộ lên Reggio, ở Italy, và Byng cho hạm đội đi qua eo biển
Messina để tìm hạm đội Tây Ban Nha, lúc đó đang đi về phía nam.
Cuộc chạm trán xảy ra sau đó giữa hai hạm đội khó có thể được gọi là
một trận chiến đấu, và thường thấy trong những trường hợp như thế, khi các
bên đã ngấp nghé bên bờ của chiến tranh nhưng chiến tranh vẫn chưa được
tuyên bố thì người ta có thể nghi ngờ rằng, về mặt đạo đức, cuộc tấn công
của Anh chính đáng đến mức nào? Dường như chắc chắn là Byng đã nhận
được chỉ thị từ trước rằng sẽ bắt hoặc đánh tan hạm đội Tây Ban Nha.
Những mệnh lệnh như thế đã biện hộ cho hành động của ông. Các sĩ quan
hải quân Tây Ban Nha không biết phải làm gì. Số tàu chiến của họ thua xa
đối phương và đây là trường hợp nhất định phải xảy ra, lực lượng hải quân
được Alberoni vội vã khôi phục chưa có sức chiến đấu như lực lượng lục
quân đã đạt được trong cùng thời gian đó. Hạm đội Anh, với thái độ gây hấn
tiến đến rất gần, một vài tàu chiến của Tây Ban Nha nổ súng. Trong lúc đó,
quân Anh đang ở trên đầu gió, họ lao vào và đánh tan quân địch, chỉ có mấy
chiếc tàu Tây Ban Nha chạy trốn được vào cảng Valetta mà thôi. Hải quân
Tây Ban Nha gần như đã bị xoá sổ. Thật khó mà hiểu được vì sao một số
người cầm bút lại gán cho sự kiện là lúc đó Byng đã tấn công khi chưa đưa
đoàn chiến thuyền vào đội hình chiến đấu có vai trò quan trọng như thế.
Trước mắt ông là một lực lượng chẳng có kỉ luật gì, lại kém đội quân của
ông cả về số lượng lẫn kỉ cương, công lao của ông có lẽ ở chỗ ông sẵn sàng
chịu trách nhiệm mà một người thận trọng hơn có thể đã thoái thác. Trong
trận này, cũng như trong toàn bộ chiến dịch, ông đã thể hiện tinh thần tận
tuỵ đối với nước Anh. Sức mạnh trên biển của nước này lại được tăng cường
thêm bằng việc tiêu diệt, nếu không phải là một đối thủ thực sự thì cũng là
một đối thủ tiềm tàng, và người ta đã tưởng thưởng công lao của ông bằng
cách phong tước quý tộc cho ông. Liên quan đến những sự kiện đang được
nói đến ở đây, có một bản báo cáo nhanh được các nhà sử học Anh đánh giá
rất cao. Một trong số những thuyền trưởng lão luyện đã cùng đơn vị của
mình tách ra để đuổi theo tàu địch đang bỏ trốn. Báo cáo của ông gửi cho đô
đốc có nội dung như sau: “Thưa ngài, chúng tôi đã bắt được hoặc phá huỷ
