ẢNH HƯỞNG CỦA SỨC MẠNH TRÊN BIỂN ĐỐI VỚI LỊCH SỬ 1660-1783 - Trang 303

khi kết thúc cuộc chiến tranh thứ nhất, hải quân hoàng gia Tây Ban Nha còn
22 tàu chiến, hải quân Pháp còn 31, trong khi Anh tăng lên đến 126. Những
người cầm bút người Pháp mà tác giả tham khảo không có số liệu chính xác,
nhưng tất cả đều đồng ý rằng hải quân của họ không chỉ giảm về số lượng
tàu chiến đến mức đáng lo ngại mà những con tàu này còn nằm trong tình
trạng tồi tệ và xưởng đóng tàu thì thiếu thốn vật tư một cách trầm trọng.
Thái độ coi nhẹ hải quân kéo dài trong suốt những cuộc chiến tranh này, cho
mãi đến tận năm 1760, khi cả nước đã nhận thức được tầm quan trọng của
việc khôi phục hải quân, nhưng đã quá muộn, không thể ngăn chặn được
những thiệt hại cực kì nghiêm trọng mà Pháp phải gánh chịu. Ở Anh, cũng
như ở Pháp, một nền hoà bình lâu dài đã làm cho kỉ cương và quản lí trở nên
lỏng lẻo; chất lượng vũ khí thật kinh khủng, nó gợi lại những vụ bê bối,
đánh dấu giai đoạn khởi đầu của cuộc chiến tranh ở Crimea (trên bờ Hắc
Hải, thuộc Ukraine ngày nay – ND). Trong khi đó, chính sự thiệt hại của tàu
chiến Pháp đã dẫn đến nhu cầu thay chúng bằng cách hạ thuỷ những con tàu
hiện đại hơn về trang thiết bị, và như vậy là mạnh hơn tàu Anh cùng loại.
Tuy nhiên, cũng cần thận trọng, không nên tin một cách quá dễ dãi vào
những lời phàn nàn của những người cầm bút. Các tác giả người Pháp
thường khẳng định rằng tàu Anh chạy nhanh hơn, trong khi cũng trong thời
gian đó các tác giả người Anh lại phàn nàn rằng tàu của họ chạy chậm hơn.
Có thể chấp nhận rằng nói chung, tàu Pháp được đóng trong những năm từ
1740 đến 1800 được thiết kế tốt hơn và to hơn tàu Anh cùng loại. Nhưng
không nghi ngờ rằng Anh hơn Pháp cả về số lượng tàu chiến lẫn chất lượng
của thuỷ thủ và sĩ quan hải quân. Ở Anh, dù điều kiện tốt hay xấu, các hạm
đội bao giờ cũng nằm ngoài khơi, và như vậy các sĩ quan không thể quên
được nghề nghiệp của mình. Trong khi đó, như người ta nói, năm 1744 ở
Pháp hải quân sử dụng chưa đến một phần năm số sĩ quan đã được đào tạo.
Ưu thế của Anh được giữ vững và gia tăng, lí do là từ đó trở đi họ đã tiến
hành phong toả các quân cảng của Pháp bằng lực lượng vượt trội. Các hải
đội của Pháp mỗi khi ra khơi đều thấy ngay rằng họ kém hơn về mặt kĩ
năng. Mặt khác, tuy Anh có rất nhiều thuỷ thủ, nhưng nhu cầu của nền
thương mại cũng rất lớn cho nên khi chiến tranh xảy ra họ lại đang lang