tư tưởng đúng đắn và biết cách hành xử khôn ngoan trong cuộc chiến tương
lai. Napoleon nói rằng, người lính muốn thăng tiến thì phải nghiên cứu các
chiến dịch của Alexander, của Hannibal và Ceasar, những người chưa biết
thuốc súng là gì. Và đa số những người cầm bút chuyên nghiệp đồng ý với
nhau rằng, tuy điều kiện của chiến tranh thay đổi theo thời gian, do sự phát
triển của vũ khí, nhưng một số bài học của lịch sử vẫn còn nguyên giá trị, và
vì vậy, nó được áp dụng một cách phổ quát, có thể được coi là những
nguyên lí chung, với cùng lí do như thế, nghiên cứu lịch sử của biển cả trong
quá khứ sẽ là một bài học sâu sắc, nó cung cấp cho chúng ta những nguyên
lí chung nhất của chiến tranh trên biển, mặc cho những thay đổi to lớn mà
tiến bộ khoa học trong nửa sau của thế kỉ qua cũng như động cơ hơi nước đã
được trang bị cho vũ khí, khí tài của lực lượng hải quân.
Như vậy, càng cần phải nghiên cứu một cách có phê phán lịch sử và
kinh nghiệm của chiến tranh trên biển trong những ngày còn sử dụng thuyền
buồm, vì chúng sẽ cung cấp cho chúng ta những bài học lịch sử có giá trị và
có thể áp dụng cho hiện tại. Trong khi tàu thuỷ chạy bằng hơi nước chưa có
lịch sử đủ dài để có thể rút ra được những bài học có ý nghĩa quyết định,
chúng ta đã có nhiều kiến thức mang tính kinh nghiệm chủ nghĩa về hạm đội
thuyền buồm, còn kiến thức về hạm đội tàu chạy bằng hơi nước thì gần như
chưa có. Vì vậy, những lí thuyết về chiến tranh trên biển trong tương lai hầu
như chỉ có tính giả định, và mặc dù người ta đã cố gắng tạo cho chúng một
nền tảng vững chắc hơn bằng cách dựa vào sự tương đồng giữa hạm đội tàu
thuỷ chạy bằng hơi nước và hạm đội gồm những chiếc thuyền galley (thuyền
vừa có buồm vừa có mái chèo – ND) do người chèo, tức là hạm đội đã có
lịch sử lâu dài và khá nổi tiếng, nhưng trước khi kiểm chứng một cách toàn
diện, phép loại suy đó cũng khó mà thuyết phục được ai. Nhưng thực ra, sự
tương đồng hoàn toàn không phải chỉ ở bề ngoài. Tàu chạy bằng hơi nước
và thuyền galley có một điểm chung là có thể đi theo mọi hướng, không phụ
thuộc vào chiều gió. Đặc điểm này làm cho những con tàu loại đó khác hẳn
với thuyền buồm; vì thuyền buồm chỉ có thể đi theo một số hướng nhất định,
đó là nói khi có gió, còn khi không có gió thì không thể di chuyển. Nhưng,
trong khi thấy điểm nào đó là giống nhau, cũng cần phải thấy sự khác nhau
