cánh buồm trên cùng, chạy theo chiều gió và lùi lại, cản trở bước tiến của
tiền quân, và phía cuối thành ra có hai chiến thuyền. Bây giờ, không nghi
ngờ gì nữa, là lúc để Byng lao vào tấn công, nhằm thể hiện bản lĩnh, và lao
thẳng vào quân thù như Farragut từng làm ở Mobile khi đội hình của ông bị
rối loạn vì chiếc tàu ngay đằng trước dừng lại. Nhưng theo lời chứng của
viên thuyền trưởng kì hạm thì bản án đối với Matthews đã làm cho Byng sợ.
“Thuyền trưởng Gardiner thấy không, tín hiệu giữ vững đội hình đã được
đưa ra rồi, còn tôi đang đi trước hai chiếc tàu là Louisa và Trident (những
chiếc này đáng lẽ phải đi trước tàu của ông ta). Ông không được yêu cầu tôi,
đô đốc của cả hạm đội, lao xuống như thể tôi đang chuẩn bị tấn công đơn
thương độc mã vậy. Thất bại của Matthews là ông đã không đưa được lực
lượng của mình cùng tiến lên, tôi phải tránh chuyện đó.” Cuộc tấn công vì
vậy trở nên hoàn toàn không có tính quyết định, tiền quân Anh tách khỏi hậu
quân và phải chịu toàn bộ gánh nặng của trận đánh (C). Một quan chức cao
cấp của Pháp đã phê phán Galissonière vì cho rằng ông này không trở buồm
và chạy lên hướng gió so với tiền quân địch để tiêu diệt nó. Một người khác
nói rằng, Galissonière đã hạ lệnh, nhưng không thực hiện được vì thiết bị bị
hỏng, nhưng dường như không phải thế, vì hải đoàn Pháp chỉ bị mất duy
nhất một cột buồm phía trên, trong khi quân Anh bị thiệt hại hơn nhiều. Lí
do thực sự có thể đã được một người có uy tín trong lĩnh vực hải chiến đưa
ra và chứng minh, ông này cho rằng. Galissonière coi việc giúp đỡ cuộc tấn
công trên bộ vào Mahon quan trọng hơn tiêu diệt hạm đội Anh, nếu ông ta bị
hở sườn trong khi làm như thế. “Hải quân Pháp bao giờ cũng coi việc giành
hoặc giữ đất là sự nghiệp vinh quang hơn so với việc bắt một vài con tàu, và
nhờ đó tiến đến gần mục tiêu thật sự mà cuộc chiến đặt ra.”
Công nhận kết
luận này là đúng hay sai phụ thuộc vào quan điểm về mục tiêu thực sự của
chiến tranh trên biển. Nếu chỉ nhằm bảo đảm một hay một vài vị trí trên đất
liền thì hải quân chỉ là một phần của lục quân, được dành cho những trường
hợp cụ thể và phải hành động theo chỉ đạo của lục quân. Nhưng nếu mục
đích thực sự là giành thế thượng phong so với hải quân đối phương và quyền
kiểm soát mặt biển thì trong bất cứ trường hợp nào tàu chiến và hạm đội
địch cũng là đối tượng tấn công. Dường như Morogues đá lờ mờ nhận thức
