ẢNH HƯỞNG CỦA SỨC MẠNH TRÊN BIỂN ĐỐI VỚI LỊCH SỬ 1660-1783 - Trang 344

la Clue mất hết tinh thần khi thấy lực lượng của mình suy giảm nhanh chóng
như thế. Tám giờ sáng, một vài cánh buồm xuất hiện phía xa, viên thiếu
tướng hải quân Pháp hi vọng rằng đấy chính là những thuyền đi lạc. Nhưng
không phải, đấy là những chiếc khu trục tiền trạm của Boscawen, gồm 14
tàu chiến đang đuổi hết tốc lực. Quân Pháp xếp thành một hàng và bỏ chạy,
nhưng tốc độ của họ dĩ nhiên không thể bằng tốc độ của những tàu Anh vốn
đã nhanh hơn. Lúc đó hải quân Anh đã nắm chắc được quy định chung là
khi bên đuổi mạnh hơn hẳn bên bị đuổi thì đội hình chỉ cần giữ ở mức sao
cho chiếc đi đầu bao giờ cũng cách những chiếc chậm hơn một khoảng để
những chiếc đi chậm có thể kịp thời phối hợp tác chiến, nhằm không để cho
kẻ thù áp đảo trước khi những chiếc chậm hơn kịp tới mà thôi, trong những
trường hợp như thế có thể lao vào hỗn chiến với quân địch. Boscawen đã
làm như thế. Mặt khác, chiếc thuyền đi sau cùng của Pháp đã làm theo
L’Étenduère khi ông này cứu được đoàn tàu buôn mà ông hộ tống. Họ bị
chiến thuyền dẫn đầu của Anh bắt kịp vào lúc 2 giờ chiều, và bị 4 chiếc khác
bao vây ngay sau đó, nhưng viên thuyền trưởng đã chiến đấu một cách tuyệt
vọng suốt 5 giờ liền, ông không hi vọng rằng có thể chạy được, nhưng ông
đã làm mọi cách nhằm ngăn chặn quân địch để cho những chiếc đi trước có
thể chạy thoát, ông đã thành công, nhờ những thiệt hại mà ông gây ra cho
đối phương và nhờ có tốc độ khá hơn mà những chiến thuyền còn lại của
Pháp đã tránh được một trận giao chiến ở khoảng cách gần, mà họ chắc chắn
sẽ bị bắt làm tù binh. Khi ông hạ cờ thì cũng là lúc ba cột buồm trên cùng đã
bị bắn gãy, buồm lái cũng gãy ngay sau đó, khoang thuyền cũng đã đầy
nước đến nỗi phải khó khăn lắm mới giữ được cho nó nổi. De Sabran – tên
ông đáng được hậu thế nhớ mãi – thuyền trưởng con tàu bị mười một vết
thương trong trận chiến đấu dũng cảm này, ông đã thể hiện một cách rõ ràng
trách nhiệm và sự tận tuỵ của con tàu chặn hậu trong việc ngăn chặn lực
lượng truy kích. Đêm hôm đó hai chiếc tàu Pháp chạy xa về hướng tây, và
như vậy là đã thoát. Bốn chiếc còn lại tiếp tục chạy, nhưng sáng ngày hôm
sau, cảm thấy tuyệt vọng vì khó thoát, viên thiếu tướng hải quân Pháp cho
đoàn thuyền hướng vào bờ biển Bồ Đào Nha, và bị mắc cạn giữa Lagos và
mũi St. Vincent. Vị đô đốc người Anh đuổi theo và tấn công, ông bắt được