được cơ hội trước khi quá muộn. Như vậy, hành động của Rodney đã đem
lại kết quả như sau: (1) Giành được vị trí thuận chiều gió và cùng với đó là
khả năng tấn công. (2) Tập trung hoả lực vào một bộ phận của hàng ngũ đối
phương, và (3) Tạo ra sự rối loạn và phân tán lực lượng trong hàng ngũ đối
phương, điều này có thể và đã trở nên cực kì quan trọng, tạo ra lợi thế chiến
thuật sau này. Quan điểm cho rằng, nếu người Pháp khéo léo hơn, có thể họ
đã liên kết lại được một cách nhanh chóng, là quan điểm hoàn toàn không có
giá trị. Cuộc chuyển quân tạo cơ hội giành ưu thế trước kẻ thù không mất
giá trị, vì bị kẻ địch đáp trả bằng một vụ chuyển quân nhanh chóng, tương tự
như cú đánh bằng kiếm, nó vẫn có giá trị mặc dù bị đối phương đáp trả. Cơ
hội của quân Anh là bằng cách vượt qua hậu quân Pháp, trong khi tiền quân
của họ vẫn đi theo đường cũ, quân Pháp đã bị chia tách ra; và động thái này
không hề mất giá trị cho dù hai nhóm tàu Pháp – nếu được điều khiển tốt
hơn – có thể liên kết lại với nhau một cách nhanh chóng hơn là họ đã làm
được trên thực tế. Nếu Rodney hành động như một số người đề xuất, tức là
sau khi đi qua hậu quân địch thì quay hướng, thì trận đánh sẽ trở thành cuộc
truy đuổi, trong đó hai bên đều có số lượng chiến thuyền tham gia ngang
nhau và thiệt hại chắc chắn cũng ngang nhau, cả hai bên đều có nhiều dấu
hiệu về sự bất lực của các chiến thuyền của mình.
Cách thức chuyển quân mang tính chiến thuật của hai bên dù thế nào đi
nữa vẫn có sự khác biệt về mặt trang bị, điều đó lại làm gia tăng lợi thế về
mặt chiến thuật, vì vậy đáng phải xem xét. Tàu của Pháp dường như hoàn
hảo hơn và được trang bị vũ khí mạnh hơn. Sir Charles Douglas – một sĩ
quan xuất sắc, có đầu óc năng động và mưu trí, một người đặc biệt quan tâm
tới chi tiết của pháo binh – cho rằng về trọng lượng pháo thì 33 tàu Pháp
tương đương với 36 tàu Anh, cộng với bốn tàu được trang bị 84 khẩu pháo
nữa; và sau khi mất Zélé, Jason, và Caton, họ vẫn có lợi thế ngang với hai
tàu được trang bị 74 khẩu pháo. Đô đốc La Gravière của Pháp cho rằng,
đường kính nòng pháo của Pháp thời đó lớn hơn nòng pháo của Anh. Cấu
trúc của tàu Pháp ưu việt hơn và lượng rẽ nước của họ cũng lớn hơn, giúp
cho họ lướt nhanh hơn và đổi hướng cũng dễ dàng hơn, đấy là một phần lí
do giúp De Grasse giành được hướng gió. Ngày 11, từ trên đài quan sác của
