để nghĩ rằng phía Anh bị hỏng nhiều hơn. Đúng ra, họ bị hỏng ít hơn đối
thủ. Trong bức thư của Sir Gilbert Blane có một số thông tin rất thú vị về
vấn đề này:
“Thật khó mà làm cho các sĩ quan Pháp tin rằng báo cáo về thương vong do các con tàu
trình lên đô đốc là đúng, một người còn dứt khoát khẳng định với tôi rằng bao giờ chúng ta
cũng đưa ra những báo cáo láo về thiệt hại của mình. Lúc đó tôi đã đi cùng với ông ta trên
boong chiếc Formidable, chỉ cho ông ta thấy số lỗ thủng ở đấy và còn lưu ý ông ta những thiệt
hại không đáng kể của buồm và cột buồm, rồi hỏi rằng mức độ thiệt hại như thế có thể đi cùng
với 14 người chết, nếu không kể đến hai chiếc Royal Oak và Monerch thì đấy là số thương
vong lớn nhất trong toàn hải đoàn, ông ta đồng ý là hoả lực của chúng ta mạnh hơn và chính
xác hơn họ.”
Như vậy là, chẳng mấy ai nghi ngờ rằng Rodney đã không cố gắng tận
dụng lợi thế vừa giành được. Phải năm ngày sau trận đánh, đơn vị của Hood
mới được điều đi San Domingo, họ bắt được hai con tàu mang tên )ason và
Caton trong vịnh Mona Passage, đây là hai con tàu đã tách khỏi hải đoàn
Pháp trước khi diễn ra trận đánh và đang trên đường đến Cap Français. Hai
con tàu này và hai chiếc tàu nhỏ đi cùng với chúng là chiến lợi phẩm duy
nhất thu được sau trận đánh. Trong những điều kiện tác chiến của quân Anh,
thất bại vừa nói là vết nhơ đối với thanh danh của Rodney và có ảnh hưởng
rất lớn đến việc xác định vị trí của ông trong hàng ngũ những vị đô đốc công
thành danh toại, ông đã giữ được Jamaica trong một thời gian, nhưng ông đã
không lợi dụng được cơ hội đập tan hạm đội Pháp. Tương tự như De Grasse,
ông đã để cho những mục tiêu trực tiếp che lấp tình hình quân sự tổng quát
và che lấp tác nhân quyết định tình hình đó.
Muốn đánh giá được những hậu quả của sai lầm này và sự mập mờ của
trận đánh trứ danh đó, chúng ta phải quay trở lại cuộc tranh luận một năm
trước đó, diễn ra tại quốc hội vào tháng 2 năm 1783, về những điều khoản
của hiệp ước hoà bình. Ủng hộ hay phê phán những điều khoản do bộ đưa ra
kéo theo việc thào luận nhiều vấn đề, nhưng thực chất của các cuộc thảo
luận vẫn là với tương quan lực lượng cả về quân sự lẫn tài chính như thế, có
