mạnh vượt trội nhưng họ lại chỉ thu được những thắng lợi chẳng có ý nghĩa
gì về mặt quân sự. Ở châu Âu, kế hoạch được chính phủ Anh thông qua làm
cho hải quân của họ ngày càng thua kém một cách đáng thất vọng, nhưng
những chiến dịch do liên quân dự liệu dường như chưa bao giờ có ý định
tiêu diệt lực lượng này. Trong một trường hợp có tính quyết định – hải đoàn
của Derby gồm 30 tàu chiến bị lực lượng liên quân gồm 49 tàu chiến bao
vây trong vũng tàu Torbay – hội đồng chiến tranh quyết định không tấn
công, chỉ là hình ảnh thu nhỏ về bản chất của hoạt động liên quân mà thôi.
Trong một thời gian dài, Tây Ban Nha khăng khăng đòi giữ hạm đội của họ
gần Gibraltar, điều đó càng làm cho hoạt động của liên quân ở châu Âu gặp
khó khăn thêm. Nhưng hầu như chưa bao giờ họ hiểu được rằng, một cuộc
tấn công mãnh liệt vào hải quân Anh ở eo biển Gibraltar hay trong eo biển
Manche, hoặc ngoài đại dương là biện pháp chinh phục pháo đài chắc chắn
nhất, đơn vị đồn trú ở đây đã suýt chết đói mấy lần.
Trong khi tiến hành chiến tranh tấn công, các quốc gia liên minh bị
khốn khổ vì tình trạng chia rẽ và đố kị, điều cũng thường cản trở thành tích
của đa phần các liên minh hải quân. Hành động của Tây Ban Nha có vẻ ích
kỉ đến mức gần như phản bội, Pháp hành động trung thực hơn và vì vậy về
mặt quân sự cũng hợp lí hơn. Vì sự hợp tác chân thành và hành động có phối
hợp nhằm chống lại đối tượng được lựa chọn một cách thông minh sẽ giúp
cả hai bên đạt được mục tiêu một cách dễ dàng hơn. Phải thừa nhận rằng, ở
đây có những dẫn chứng chứng tỏ rằng công tác quản lí và huấn luyện của
liên quân, đặc biệt là Tây Ban Nha, còn quá kém và chất lượng của thuỷ thủ
đoàn
còn kém so với quân Anh. Nhưng vấn đề quản lí và huấn luyện – mặc
dù là những vấn đề quan trọng, có ý nghĩa sâu sắc về mặt quân sự – lại
không liên quan tới kế hoạch mang tính chiến lược hay phương pháp lựa
chọn đối tượng tấn công và mục tiêu của cuộc chiến của các vương triều.
Khảo sát vấn đề này không những khiến cho cuộc thảo luận của chúng ta trở
nên quá dài một cách vô lí mà còn che mất vấn đề chiến lược bởi những tiểu
tiết không cần thiết và xa lạ đối với chủ đề của chúng ta.
