thoát trong gang tấc mà thôi. Ông De Witt, một chính khách vĩ đại người Hà
Lan từng viết: “Không bao giờ, dù trong thời bình hay do sợ bị đổ vỡ mà họ
chịu đưa ra quyết định đủ mạnh, buộc họ phải hi sinh tiền tài đúng lúc. Bản
chất của người Hà Lan là nếu mối nguy không hiện ra lù lù ngay trước mặt,
họ sẽ không chịu mở hầu bao cho công việc phòng thủ. Tôi đã từng làm việc
với một dân tộc, những người hào phóng đến mức hoang phí khi cần tiết
kiệm, nhưng lại tằn tiện đến mức keo bẩn khi cần phải chi tiêu”.
Cả thế giới đều biết nước ta (Mỹ) cũng đáng bị phê bình như thế. Mỹ
không có lá chắn phòng thủ để có thể tranh thủ thời gian động viên lực
lượng dự bị. Dân đi biển đáp ứng được nhu cầu nằm ở đâu? Nguồn lực đó –
tỉ lệ thuận với chiều dài bờ biển và dân số – phải nằm trên những đoàn tàu
buôn và các ngành công nghiệp liên quan, tức là những ngành hiện nay hầu
như không tồn tại. Thuỷ thủ đoàn của những con tàu đó là người địa phương
hay người nước ngoài không phải là vấn đề quan trọng, chỉ cần cột họ vào lá
cờ của chúng ta và lực lượng trên biển của đất nước đủ mạnh để có thể đưa
phần lớn những con tàu đó trở về khi có chiến tranh. Nếu hàng ngàn người
nước ngoài được đi bỏ phiếu thì lí do gì họ không được giữ vị trí chiến đấu
trên boong tàu?
Mặc dù việc thảo luận hơi lan man, có thể công nhận rằng phần lớn
những người làm nghề liên quan tới biển là thành tố quan trọng đối với sức
mạnh trên biển, trước đây và bây giờ đều như thế, rằng Mỹ còn thiếu thành
tố này, rằng cơ sở của nó là đội thương thuyền mang cờ quốc gia đầy sức
mạnh.
V. Đặc điểm người dân. Đặc tính của dân tộc và kĩ năng của họ có ảnh
hưởng như thế nào đối với sức mạnh trên biển là những vấn đề sẽ được xem
xét trong phần này.
Nếu sức mạnh trên biển thực sự được dựa trên nền hoà bình và sự mở
rộng ngoại thương thì kĩ năng trong hoạt động thương mại phải là đặc điểm
nổi bật của các dân tộc từng có thời là siêu cường trên mặt biển. Lịch sử đã
khẳng định điều đó, hầu như không có ngoại lệ. Ngoài La Mã, không thấy
có trường hợp nổi bật nào trái ngược với nhận định này.
