chịu những đau khổ cho tới nay còn chưa biết đến, và rất có thể là tự hủy diệt
hoàn toàn. Trong thời khắc hiện nay nhân loại đang đứng dưới nguy cơ tiêu vong
chung cuộc, do kết quả của thắng lợi bất ngờ hầu như tuyệt diệu của tư duy khoa
học của mình, quyền lực của mình trước các sức mạnh tự nhiên. Bất cứ ai giờ đây
cũng bắt đầu hiểu ra rằng, trang bị sự hùng mạnh to lớn, hầu như siêu tự nhiên
cho một thực thể độc ác và ngu xuẩn đến thế, như con người cho đến nay phần
lớn vẫn là như vậy, chính là một việc thật kinh khủng do những hậu quả tiêu vong
có thể xảy ra.
Nhưng trước khi xem xét khái niệm, các khả năng và hình thức hoàn thiện
đạo đức, chúng ta cần phải chú ý thêm một lĩnh vực kĩ thuật trong ý nghĩa rộng
của từ ngữ, tức là tài khéo điều khiển các sức mạnh của hiện hữu trần gian và bắt
chúng tuân theo ý chí của mình. Kĩ thuật thường chỉ được ngụ ý tài khéo điều
khiển các sức mạnh tự nhiên bên ngoài con người; thường người ta không để ý
rằng, cũng cần có một tài khéo nhất định, một kĩ năng điều khiển các sức mạnh
của chính bản chất con người. Những nhiệm vụ mà con người đặt ra cho mình
trong quan hệ chung sống của con người, cũng đòi hỏi để thực hiện chúng phải có
được vận hành chức năng thật đúng đắn và hợp lí của một bộ máy nào đó của các
phương tiện. Những phương tiện ấy bao gồm trong các sức mạnh tạo lí do cho ý
chí con người và quyết định hành vi. Chính trị như nghệ thuật điều khiển và chỉ
đạo xã hội bao gồm không những tài khéo tìm được những mục đích đúng đắn
cho cuộc sống chung và thuyết phục được mọi người, tức là không phải chỉ ở
trong việc dẫn dắt đạo đức. Trước hết nó bao gồm tài khéo tìm được và sắp đặt
một bộ máy vận hành tốt để thực hiện những mục đích ấy. Ở đây phần lớn mọi
người lại rơi vào lầm lẫn hoàn toàn ngược lại với lầm lẫn trong đánh giá sự thống
trị kĩ thuật trước các sức mạnh tự nhiên. Nếu như tầm quan trọng và tính thiện
hảo của lã thuật, như chúng ta đã thấy, thường được đánh giá quá cao, thì sự cần
thiết và tính trọng yếu của việc điều hành cuộc sống chung lại bị đánh giá quá
thấp, hay thường khi còn chẳng để ý đến nữa; đa số người ta (mà ý kiến của họ có
ý nghĩa quyết định ở các nền dân chủ) hoàn toàn không tính đến phương diện này
của đời sống xã hội, và chỉ có các chính khách chuyên nghiệp và các chuyên gia
có trải nghiệm là biết được tồn tại của nó. Dư luận xã hội thường phán xét về các
trật tự chính trị và xã hội và các cuộc cải cách, chỉ dựa theo tính công bằng và
thiện hảo của các nguyên tắc và các lí tưởng được thực hiện, mà quên mất rằng
bản thân việc thực hiện đó đòi hỏi một tài khéo nhất định, chính là việc lựa chọn
hợp lí các phương tiện thích đáng. Các mục đích của dời sống xã hội được thực
hiện với trợ giúp của một bộ máy nào đó, một hệ thống các phương tiện, là thứ có
