10. Vấn đề hoàn thiện cõi trần gian trong thời đại lịch sử
hiện nay
Nhiệm vụ hoàn thiện cõi trần gian - giống như tất cả các nhiệm vụ đạo đức
nói chung - có được diện mạo cụ thể rõ ràng chỉ ở trong mối gắn kết với tình
trạng hoàn toàn cụ thể nhất định của cõi trần gian - tình trạng mà ở trong mối
quan hệ với nó nhiệm vụ này được đặt ra và cần phải thực hiện. Trong mối quan
hệ ấy liệu nên nói điều gì về thời đại hiện nay?
Trong so sánh tương đối với dòng chảy hòa bình và tình trạng ổn định của
đời sống ở thế kỷ XIX, chúng ta ý thức rằng, ở thế kỷ XX thế giới rơi vào vòng
xoáy của chuyển động phá hủy đầy bão táp, khi mà tất cà những tập quán đạo đức
quen thuộc của cuộc sống, và thậm chí cà tồn tại thể xác của con người cũng
đang đứng trước nguy cơ tiêu vong. Tình trạng như thế đặt ra nhiệm vụ hàng đầu
là cứu độ thế giới khỏi bị tiêu vong, tức là đơn giản bảo vệ một trật tự sơ đẳng
đảm bảo cho bản thân tồn tại của thế giới. Thế nhưng mặt khác, trải nghiệm
những tai họa đã phải chịu, trong khi chỉ ra tình trạng không hoàn thiện của trật
tự vốn đá tỏ ra bất lực trong việc cảnh báo chúng, đồng thời lại cũng kích thích
nỗi thèm khát bù đắp cho mình vì những đau khổ và mất mát bằng thứ gì đó tốt
đẹp nhất, hơn hẳn mọi thứ đã có cho đến nay, lôi cuốn đến niềm mơ ước xây
dựng một thế giới hoàn toàn mới, dựa trên những cơ sở tốt đẹp nhất hoàn toàn
mới mẻ. Thêm vào tất cả những khó khăn của việc giữ gìn và kết cấu một trật tự
bình thường của đời sống ở những thời đại đầy đe dọa và mang tính phá hủy như
thế, lại còn có cả cuộc xung đột bên trong giữa hai nhiệm vụ ấy hoàn toàn rất
khác nhau về chủng loại.
Trong tình trạng mù mờ rối rắm của các ý tưởng ấy, thì tình trạng lưỡng diện
của bản thân khái niệm hay lý tưởng hoàn thiện cõi trần gian, như chúng tôi đã
chỉ ra, cũng không tránh khỏi tác động thêm vào: nó có thể hàm nghĩa đạt được
một trật tự của sự vật tương đối tốt nhất trong các điều kiện đã cho của đời sống
(ngay cả giả sử như trật tự ấy có xấu hơn hay không tốt đẹp hơn cái đã từng tồn
tại trong các điều kiện thuận lợi hơn), và nó cũng có thể hàm nghĩa tốt đẹp hơn
tuyệt đối, đạt được khối lượng điều thiện, công bằng, hạnh phúc trong đời sống
con người tuyệt đối lớn hơn so với quá khứ. Hai nhiệm vụ, bất chấp khác biệt
