ÁNH SÁNG TRONG BÓNG TỐI - Trang 36

thiện và ác - trong phạm vi hiện hữu trần gian - là cuộc đấu tranh vĩnh viễn muôn
đời nào đó. Nhiệm vụ khắc phục cái ác thế gian không những không dễ dàng, mà
trái lại, còn khó khăn đầy khổ ải, không những kết cục thuận lợi không được xác
định từ trước, mà còn thay đổi ngay cả nhận thức ý nghĩa và thực chất của nhiệm
vụ này. Vì rằng “toàn cõi trần gian nằm trong cái ác” và cái ác là đặc trưng nội tại
cho thế gian và bản chất con người, cho nên cuộc đấu tranh chống lại nó có ý
nghĩa hoàn toàn độc lập vôi niềm tin chiến thắng được cái ác - hơn thế nữa, có ý
nghĩa ngay cả khi tin chắc rằng thắng lợi cuối cùng của cái thiện - trong phạm vi
hiện hữu trần gian - là bất khả dĩ. Đó không phải là thất bại chủ nghĩa, không
phải là hàng phục đầy cay đắng khi đối mặt với cái ác; trái lại, vì thấy rõ rằng
thắng lợi của cái ác đơn giản có nghĩa là kết thúc cuộc sống - chỉ cần nhớ về đe
dọa “chiến tranh nguyên tử” là đủ, - thì nghĩa vụ và sự cần thiết của cuộc đấu
tranh căng thẳng và không mệt mỏi chống lại cái ác sẽ được cảm nhận sâu sắc
đến tận cùng. Càng ý thức sâu sắc được cội rễ của cái ác, thì càng thấy rõ tính
khẩn thiết của cuộc đấu tranh với nó. Cái chuyện cuộc đấu tranh này trong khuôn
khổ lịch sử thế giới sẽ kéo dài vô tận, - không hề làm giảm ý nghĩa và sự cần thiết
của nó; từ sự kiện là mỗi con người riêng biệt và toàn nhân loại nói chung suốt
đời phải phòng ngự trước các thế lực phá hoại của cái ác, không suy ra rằng cuộc
đấu tranh này là vô nghĩa và cần phải chấm dứt. Cuộc sống đầy những khó khăn
khổ ải và bi thương nhưng vấn tổt hơn hi sinh, chết chóc và tha hóa; và lòng dũng
cảm kết hợp với thái độ tỉnh táo nêu trên vẫn lớn lao hơn, trong ý nghĩa nào đó
vẫn minh triết hơn là lòng dũng cảm được nuôi dưỡng bằng những ảo tưởng. Việc
viện đến những ảo tưởng lạc quan chỉ tố giác rằng con người trong nội tâm còn
chưa sẵn sàng cho những thử thách nặng nề nhất của cuộc đấu tranh; và nuôi
dưỡng mình bằng những ảo tưởng ấy - có nghĩa là mạo hiểm đầu hàng trước khó
khăn đích thực của cuộc đấu tranh, không đủ sức gánh vác ý nghĩa anh hùng của
cuộc nhân sinh. Trong ấn tượng mãnh liệt và minh bạch đối với chúng ta về tính
vĩnh hằng của cuộc đấu tranh giữa các thế lực ánh sáng và các thế lực bóng tối,
trong tình trạng bẳt khả dĩ của các quan điểm nào đó khác dựa trên thái độ coi
thường nó - dù là khoa học hay thần học thì cũng vậy thôi, - chính là tính độc đáo
tinh thần của thời đại chúng ta.