ấy tồn tại cho đến khi những cuộc khủng hoảng hiện nay trở nên gay gắt, nhưng
cũng không tự mình biến mất đi. Ngày càng có nhiều người bắt đầu ý thức được
rằng, “cuộc thí nghiệm hiện đại” đã thất bại. Cuộc thí nghiệm ấy được thúc đẩy
từ trước, bởi cái mà tôi gọi là cuộc cách mạng Descartes, tách biệt con người theo
một logic thật cứng rắn ra khỏi các [Hiện hữu] Trình độ Cao ấy, mà chỉ có chúng
mới giữ được tính nhân bản của nó. Con người đã đóng lại cánh cổng của Thiên
đường trước mặt mình, rồi với năng lượng và tài trí mênh mông, tự hạn chế mình
ở trên Trái đất. Con người nay đang phát hiện ra rằng Trái đất chỉ là một trạng
thái trung chuyển, nên việc từ chối đi lên Thiên đường có nghĩa là đi xuống Địa
ngục một cách không chủ tâm.
Sống không cần tới các giáo hội có thể hình dung được là chuyện khả dĩ,
nhưng không thể nào sống được mà không có tôn giáo, tức là làm việc có hệ
thống nhằm giữ được giao tiếp với các [hiện hữu]Trình độ Cao và phát triển
hướng tới chúng, chứ không phải hướng tới “cuộc sống tầm thường” với tất cả
niềm vui và nỗi đau, cảm xúc và thỏa mãn, tinh tế hay thô thiển - dù nó có thể là
gì đi nữa. Cuộc thí nghiệm hiện đại sằng không có tôn giáo đã thất bại, và một
khi chúng ta hiểu ra điều này, thì chúng ta biết được những nhiệm vụ “hậu hiện
đại” của chúng ta thực ra là gì”.
Tác phẩm Ánh sáng trong bóng tối của S. Frank được xuất bản ở Paris năm
1948 (YMCA-Press, 1948) và được NXB (Факториал) Nga tái bản năm 1998
(Факториал, Москва, 1998). Bản dịch tiếng Việt mà các bạn đang cầm trên tay
được thực hiện dựa trên ấn phẩm này. Những tư liệu trình bày trong chương này
có một phần được lấy từ bài giới thiệu của tác giả A. V. Sobolev cũng in ở trong
ấn phẩm đó.
Nguyễn Văn Trọng
