Lev Tolstoy
Anna Karenina
Dịch giả: Nhị Ca, Dương Tường
Chương 12
Levin bước từng bước dài trên đường, không chỉ chú ý tới những tư tưởng
còn rối như tơ vò của mình, mà chính là tập trung vào một tâm từ trạng
trước từ tới nay chàng chưa hề trải qua.
Lời nói của gã mugich tác động đến chàng theo kiểu một tia điện: nó đột
nhiên biến hoá và kết hợp thành một khối tất cả mớ tư tưởng rời rạc, linh
tinh và bất lực vẫn không ngừng ám ảnh chàng. Khi chàng nói chuyện phát
canh ruộng đất, những tư tưởng này nằm sẵn trong óc mà chàng chưa biết.
Chàng cảm thấy trong tâm hồn có một cái gì mới mẻ và vui sướng dò dẫm
yếu tố mới đó, nhưng vẫn chưa biết đó là gì.
"Không sống vì những dục vọng của mình mà sống vì Chúa. Vì Chúa nào?
Còn có lời nào khó lọt tai hơn câu anh ta nói nữa? Không nên sống vì
những dục vọng cá nhân: nói cách khác, không nên sống vì những cái ta đã
hiểu, vì những cái đang hấp dẫn ta, vì những cái ta thèm muốn mà nên sống
vì một cái gì đó không hiểu nổi, vì một đức Chúa không ai quan niệm và
xác định được. Vậy mà sao? Mình đã chẳng hiểu được lời nói khó nghe của
Fedor đấy sao? Mình có nghi ngờ sự xác đáng của lời nói đó không? Mình
có thấy lời nói đó là ngu xuẩn, mơ hồ, sai trái không?
"Không, mình hiểu lời nói đó, đúng như anh ta đã hiểu, mình hoàn toàn
hiểu và còn hiểu rõ hơn bất cứ điều gì khác: mình chưa từng bao giờ nghi
ngờ những lời đó. Và mình không phải là trường hợp duy nhất: đó là điều
duy nhất mỗi người đều hoàn toàn hiểu rõ, điều duy nhất không ai nghi ngờ
bao giờ.
"Fedor nói Kirilov sống vì cái bụng anh ta. Thật dễ hiểu và hợp lí. Là con
người có lí trí, ta không thể sống cho cái gì khác ngoài cái bụng. Thế mà
ngay sau đó, cũng lại anh chàng Fedor đó nói sống vì cái bụng là không tốt,
người ta phải sống vì chân lí, vì Chúa, và anh ta chỉ nói nửa lời mình đã
hiểu! Cả mình lẫn hàng triệu con người sống trước đây hàng thế kỉ và hiện
