ANNA KARENINA - Trang 17

xây dựng bằng nguyên liệu tình cảm thực sự, Anna yêu say đắm, công khai,
như để trả thù chồng, đền bù lại tất cả đè nén tình cảm, yêu thương giả dối
mà nàng phải chịu đựng trong cuộc hôn nhân bế tắc. Tấn bi kịch cũng bắt
đầu từ đấy: nàng muốn tự do và thẳng thắn yêu, nhưng vấp phải trở ngại
lớn là Carenin và xã hội thượng lưu; nàng rất ghét giả dối nhưng rồi buộc
phải giam mình vào vòng dối trá.
Anna là người vợ xấu số, nhưng lại là người mẹ rất yêu con. Chính mâu
thuẫn này làm nàng chịu nhiều cay đắng, đau khổ khi hưởng hạnh phúc tình
yêu mới. Nàng đành xa lìa đứa con trai rứt ruột để đi với Vronxki và biết
ngay người yêu cũng không sao hiểu hết nỗi lòng người mẹ xót xa. Mánh
khoé của Carenin và luật lệ xã hội chia rẽ mẹ con nàng, dồn nàng vào bước
đường cùng hoặc phải hy sinh quyền sống yêu thương thực sự, hoặc phải
cắt đứt tình mẹ con. Lần gặp gỡ con trai khi ở nước ngoài về, vừa vui
sướng vừa đau đớn tuyệt vọng, tỏ rõ thêm bộ mặt tinh thần đằm thắm của
nàng và tình cảnh đáng thương của đứa trẻ thiếu tình mẹ. Những giờ phút
yêu đương vui sướng nhất cũng chỉ là vui gượng bề ngoài, không hề trọn
vẹn, vì lòng nàng luôn giằng xé giữa hai người: giữa con trai Xerioja và
người tình Vronxki, nàng chỉ có quyền chọn lấy một.
Thực ra, nếu Anna muốn, nàng vẫn có thể thu xếp ổn thoả. Chính ông
chồng chẳng đã đưa ra trước một cách dàn xếp rất hợp với đạo đức và thói
quen của xã hội thượng lưu đấy ư? Ông sẵn sàng làm ngơ (nếu chưa phải
hoàn toàn thừa nhận) trước sự ngoại tình, với điều kiện dễ dàng chỉ cần vợ
giữ cho kín đáo và đừng đòi ly dị, miễn sao bề ngoài gìn giữ được danh giá
ông, gìn giữ được nếp nhà và tục lệ nhà vua cùng đạo Chúa! Đó chẳng phải
sự việc thường thấy trong cảnh gia đình rắc rối của bao tổ ấm quý tộc đó ư?
Những Betxi Tverxcaia, Xapho Stond, Lida Mercalova không hề áy náy,
buồn rầu trong nếp sống quen dối trá, cứ đàng hoàng đi lại với tình nhân ở
ngay giữa nhà chồng, lấy đó làm thú vui chơi lấp lỗ trống cho cuộc sống
rỗng tuếch, bê tha, tiêu biểu của giới quý phái đó sao. Nhưng với tính tình
trung hậu, nồng nhiệt, thẳng thắn, Anna đã cao thượng hơn họ. Nàng cương
quyết gạt bỏ ý định bỉ ổi và hèn nhát của chồng. Tuy vẫn luyến tiếc địa vị
xã hội mình, Anna vẫn cảm thấy lẻ loi trong xã hội đó; nó chỉ thừa nhận