Lev Tolstoy
Anna Karenina
Chương 24
Cái đêm nằm ngủ trên đồng cỏ khô là đêm quyết định đối với Levin. Chàng
chán ghét cái trang trại mình đang quản lý và chẳng thiết gì nó nữa. Mặc
dầu mùa màng tốt đẹp, chưa bao giờ chàng gặp rủi ro và khó khăn với nông
dân nhiều như năm nay (ít ra đó cũng là cảm tưởng của chàng) và nguyên
nhân của những thất bại và sự đối địch đó giờ đây đã sáng tỏ. Nỗi thích thú
tìm thấy ngay trong lao động, sự gần gũi do lao động tạo nên giữa chàng và
nông dân, sự ghen tị và lòng thèm muốn sống cuộc đời của họ, trong đêm
đó không những đã biểu hiện bằng giấc mơ mà còn bằng một kế hoạch
hành động có nghiên cứu tỉ mỉ, mọi cái đó khiến chàng thay đổi quan điểm
đến nỗi không còn hứng thú như xưa trong việc canh tác, và không thể làm
ngơ trước những tranh chấp làm nền cho cuộc sống của chàng. Một đàn bò
sữa giống, như con Pava, một khoảng đất đai được chăm bón và cày bừa,
chín cánh đồng ruộng như nhau có hàng rào bao bọc, chín mươi mẫu ruộng
bón phân màu mỡ, những máy gieo kiểu mẫu v.v... mọi cái đó sẽ rất tốt đẹp
nếu chàng làm việc một mình hoặc cùng với những người bạn đồng tình.
Nhưng bây giờ chàng thấy rõ (cuốn sách nghiên cứu về kinh tế nông thôn,
trong đó chàng chứng minh nhân tố chủ yếu của sản xuất là người thợ, đã
góp phần soi sáng cho chàng rất nhiều) sự kinh doanh chỉ là cuộc đấu tranh
tàn khốc, gay gắt giữa chàng và công nhân: một phía (phía chàng) là sự nỗ
lực không ngừng để giành những kiểu mẫu hoàn hảo; còn phía bên kia là
trật tự tự nhiên của sự vật. Và trong cuộc đấu tranh đó, chàng thấy dù phía
chàng có ráng hết sức nhưng phía kia vẫn cứ hoàn toàn thờ ơ, thì chẳng đi
đến kết quả nào khác ngoài việc lãng phí nông cụ, súc vật và đất đai hảo
hạng. Và nhất là, không những chàng hoài công phí sức mà bây giờ, khi
những ảo tưởng về tầm quan trọng của việc mình làm đã tiêu tan, chàng
không thể không thấy mục đích theo đuổi thật chẳng bõ công. Thực ra,
chàng tranh đấu để làm gì?
Chàng quyết liệt bảo vệ tài sản của mình (mà cũng không làm cách nào
