Lev Tolstoy
Anna Karenina
Chương 29
Việc thực hiện kế hoạch của Levin xem ra có nhiều khó khăn; song chàng
dốc hết sức ra làm, nên tuy chưa đạt kết quả mong muốn nhưng đã có thể
vững tâm là công việc thật bõ công. Một trong những khó khăn chủ yếu là
công việc sản xuất đang tiến hành, chàng không thể đình tất cả để khởi sự
lại từ đầu: đành phải vừa để cho bộ máy tiếp tục chạy vừa thay đổi dần vậy
thôi.
Tối hôm về tới nhà, lúc chàng cho viên quản lý biết kế hoạch của mình, y
vui thích ra mặt khi nghe đến đoạn chàng chứng minh tất cả những việc đã
làm từ trước đến nay đều vô lý và không sinh lợi gì cả.
Viên quản lý nói y vẫn thường nhận xét như vậy, nhưng không ai thèm
nghe. Nhưng đến khi Levin đề nghị cùng nông dân hợp tác tham gia mọi
mặt sản xuất, y liền tỏ vẻ rất bí và nói ngay đến sự cần thiết nội ngày mai
phải đem những đống lúa loã mạch cuối cùng về nhà và bắt đầu cày lượt
thứ hai. Levin hiểu chàng đã không chọn đúng lúc để bàn chuyện.
Khi nói cho nông dân biết dự định mới của mình, Levin lại vấp phải một
trở ngại khác: họ quá bận bịu công việc hàng ngày nên không có thời giờ
cân nhắc lợi hại của công cuộc này.
Một nông dân chất phác, gã chăn cừu Ivan, có vẻ hoàn toàn thông cảm
Levin khi chàng đề nghị gã cùng gia đình tham gia hưởng phần lãi của việc
chăn nuôi gà vịt và có cảm tình với dự định đó. Nhưng khi Levin kể ra một
loạt lợi ích mai sau của việc này, Ivan đâm hốt ra mặt và tỏ ý tiếc không thể
nghe chuyện chàng đến đầu đến đũa: gã lập tức nghĩ ra một công việc cần
làm gấp; bỏ thêm cỏ khô vào chuồng, đi lấy nước hoặc dọn phân.
Một trở ngại nữa là tính hoài nghi không khắc phục nổi của nông dân: họ
không thể tin ông chủ lại có dự định nào khác ngoài việc cố bóp nặn họ đến
cùng. Họ đinh ninh rằng mục đích thực sự của chủ (dù muốn kể lể trời đất
gì chăng nữa) vẫn bí mật với họ. Bản thân họ, khi bày tỏ ý kiến, cũng
không bao giờ lộ rõ mục đích thực sự ra. Ngoài ra (Levin thấy lão điền chủ
