sở tài chính, mỗi năm thu hai vạn rúp. Ngoài tất cả những thứ đó,
Petersburg còn tác động tốt đến sức khoẻ Stepan Ackađich. Ở đó ông trẻ ra.
Ở Moskva, thỉnh thoảng ông lại nhìn mái tóc hoa râm của mình, sau bữa
chiều là đi ngủ, lên gác thì kéo lê chân và thở hổn hển, đã bắt đầu không
thích gần gũi các thiếu phụ trẻ và không nhảy trong các cuộc khiêu vũ nữa.
Trái lại ở Petersburg, bao giờ ông cũng thấy trẻ ra đến mười tuổi.
Ông có cảm giác hệt như lời ông hoàng sáu mươi tuổi Petr Oblonxki, vừa ở
nước ngoài về, đã tâm sự với ông hôm qua.
- Ở đây, chúng ta không biết sống, Petr Oblonxki bảo ông. - Anh muốn tin
hay không thì tuỳ, chú nghỉ hè ở Bađen mà cảm thấy như mình là thanh
niên vậy. Trông thấy đàn bà đẹp là chú phát sinh tư tưởng… Một bữa ăn có
tí rượu khiến chú lanh trai thêm. Về tới Nga, chú phải đến thăm thím, hơn
nữa lại ở nhà quê… Được mười lăm hôm, chú lại mặc áo ngủ, thôi không
đóng bộ khi ăn chiều nữa. Thế là hết, những ý nghĩ trẻ trung! Chú lại trở
thành lão già. Chú chỉ còn việc nghĩ đến chuyện siêu thoát linh hồn nữa
thôi. Chú vừa đi Pari, thế là lại hồi xuân một lần nữa.
Stepan Ackađich cũng cảm thấy đổi khác như thế. Ở Moskva, ông suy sụp
đến nỗi nếu quả thực phải sống lâu dài ở đó, có lẽ cả ông nữa (mọi sự đều
có thể xảy ra) cũng đi đến chỗ lo lắng chuyện siêu thoát linh hồn thôi; trái
lại, ở Petersburg, ông lại trở nên một con người hợp thời.
Giữa quận chúa Betxy Tverxcaia và Stepan Ackađich từ lâu vẫn có những
quan hệ rất kì dị.
Stepan Ackađich xưa nay vẫn ve vãn mụ để mua vui và tán tỉnh hết sức sỗ
sàng - cũng để mua vui thôi - vì ông biết đó chính là điều mụ thích nhất.
Đến chơi mụ sau hôm nói chuyện với Alecxei Alecxandrovich, Stepan
Ackađich cảm thấy mình quá trẻ trung và dấn quá sâu vào trò đùa tục tĩu ấy
đến nỗi không còn biết thoái lui ra sao, vì khốn thay, chẳng những ông
không thích mà còn thấy ghê tởm mụ nữa. Cái giọng điệu ấy sở dĩ hình
thành giữa hai người là vì, ngược lại, Betxy thấy Oblonxki rất hợp "gu"
mình. Ông rất mừng thấy quận chúa Miagcaia đến chấm dứt cảnh đầu kề
đầu của họ.
- À, cả ông cũng ở đây à? - bà ta nói khi thấy ông. - Cô em gái đáng thương