Chính cái chết của bà vào tháng 11.1965 mới là thứ khiến bác tôi quyết
định đến đây, đến thành phố London này, chứ không phải là cuộc nổi loạn
bất thành chống lại xe tăng của Liên Xô. Một khối u đã phát triển trong
ngực bà mà không ai hay biết. Chẳng có bàn tay nào chạm vào hay vuốt ve
âu yếm lên bộ ngực đó kể từ khi chồng bà bị bắt đi lao động khổ sai vào
năm 1939. Bà nằm trong bệnh viện, ốm yếu và bệnh tật, nói với bác tôi:
“Con trai, hãy đi và tìm em trai con. Đi đi và ở cùng nó. Hai đứa con của
mẹ phải thuộc về nhau. Đi đi. Đi đi, con!”
Bà đã nâng niu gìn giữ những bức thư mà bố tôi gửi cho bà kể từ sau
chiến tranh trở đi, những bức thư mà trong đó bố tôi đã cẩn thận viết rất
chung chung và tránh đề cập đến bất kỳ điều gì về cuộc sống của ông ở
London nhằm tránh bị kiểm duyệt. Đây là lần đầu tiên ông bác Sándor của
tôi nói xa nói gần tới chuyện ông có một đứa cháu gái và chờ xem liệu tôi
có mắc câu không. Nhưng tôi đã không dính mồi, khi đó thì không. Tôi
đang nghiền ngẫm thông tin bà nội tôi đã biết tất cả mọi việc về tôi từ khi
tôi sinh ra cho đến khi tôi được ba tuổi, cũng là lúc bà mất. Bà có một tấm
ảnh chụp tôi. Nó được lồng vào một khung bạc và được đặt trên một cái tủ
com-mốt nhỏ trong căn hộ của bà. Nó cũng theo bà vào bệnh viện ung
bướu. Tôi đã ở đó, cùng với bà khi bà chết - bác Sándor kể lại - cả hai
chúng tôi, ông và cô cháu gái bé nhỏ, đều có mặt ở đó. Ông vẫn còn giữ
tấm ảnh đó nhưng dĩ nhiên là không còn khung. Ông phải vứt bỏ cái khung
khi ông đi ra nước ngoài nhưng bức hình thì vẫn nằm bên trong túi ngực
của áo khoác, gần tim ông, lúc ông rời Budapest. Ông sẽ cho tôi xem vào
tuần tới, sau bữa tiệc sinh nhật - một mảnh giấy chưa xén mép có tôi ở
trong đó, một bé gái có cái đầu tròn với mái tóc đen đang nằm trên đôi tay
của mẹ tôi ở phòng khách của chúng tôi tại Benson Court. Tôi đã quên đôi
mắt mẹ tôi từng sáng như thế nào, mái tóc của bà bóng mượt mềm mại ra
sao. Có một bàn tay với các móng được cắt sửa gọn gàng đặt trên vai bà
nhưng nó bị cắt ngang trong khung hình: bố tôi. Tôi không biết ai đã chụp
tấm ảnh này.
