Trong một phần nhật ký khác viết vào tháng 10-1923, bà nói cụ thể hơn
về quá trình viết một phần trong tác phẩm, phần vợ chồng Septimus đang ở
trong công viên Recent’s:
“Tôi đang ở giữa mớ dày đặc của cảnh tượng điên rồ trong công viên
Regent’s. Tôi nhận ra tôi viết nó bằng cách cố hết sức bám chặt vào thực
tế… Một ngày nào đó, tôi phải viết lại đoạn này.
Virginia Woolf viết Mrs. Dalloway trong lúc đang cố chống chọi với
chứng bệnh thần kinh của chính mình. Và đây cũng là tác phẩm đầu tiên bà
khai thác thủ pháp Dòng ý thức. Phần vì bút pháp mới thử nghiệm ở đây
chưa tinh luyện và nhuần nhuyễn như ở Tới ngọn hải đăng, phần vì lượng
nhân vật cũng quá nhiều (Ngoài khoảng mười mấy nhân vật chủ yếu có tới
mấy chục nhân vật phụ; có nhân vật chỉ thoáng hiện ra rồi biến mất hoàn
toàn.); mặt khác, ý nghĩ và hành động của các nhân vật đan xen như những
sợi tơ nhện từ quá khứ sang hiện tại, rồi lại từ hiện tại sang quá khứ, với rất
nhiều hình ảnh ẩn dụ, nên đòi hỏi người đọc phải thật sự tập trung.
Toàn bộ câu chuyện diễn tiến trong một ngày Thứ tư của tháng Sáu năm
1923, bắt đầu với cảnh bà Dalloway tự đi mua hoa vào buổi sáng sớm và
kết thúc vào cuối buổi tiệc tại nhà bà lúc đêm khuya. Tác phẩm không phân
thành chương mà phân thành mười phần, mỗi phần không đánh số mà được
đánh dấu bằng một số khoảng trống ở giữa. Nhưng để bạn đọc tiện theo
dõi, vì có lẽ các bạn không có thì giờ để đọc liền một mạch, người dịch xin
mạn phép đánh dấu các phần trong bản dịch bằng chữ số trong ngoặc đơn,
ví dụ (1) nghĩa là phần 1.
Chủ đề nổi bật trong tác phẩm này là tác động của Thế chiến I lên mọi
tầng lớp xã hội ở Anh. Cuộc chiến tranh đã qua, nhưng dấu ấn của nó vẫn
còn nặng nề, sâu thẳm. Như với Septimus, một cựu chiến binh, bị chấn
thương tâm lý trong chiến tranh và sau đó đã tự sát. Anh đã kinh qua cuộc
chiến bình an, khá vô cảm; đã cưới một cô gái Ý được vài năm. Nhưng sau
đó anh đã phát hiện ra có một cái gì đó không ổn trong tâm hồn mình:
“…khi Evans bị giết ở Ý, ngay trước Ngày đình chiến, Septimus, không
hề biểu lộ chút cảm xúc hay ghi nhận nào, rằng đây là sự kết thúc của một