mà trong thực tế có thể không thuộc vào tầng lớp nào cả, chúng ta hãy yêu
cầu cô ta kiểm tra những sản phẩm của việc đọc và viết đó hiện đang nằm
trên bàn của cô ta. Chúng ta có thể bắt đầu: “Hãy nhìn, thưa cô, vào những
tờ báo trên bàn của cô. Chúng tôi có thể hỏi vì sao cô mua về ba tờ nhật báo
và ba tờ tuần báo hay không?” Cô ta đáp: “Vì tôi quan tâm tới chính trị và
muốn biết các sự kiện.” “Một khao khát đáng ngưỡng mộ, thưa cô. Nhưng
vì sao ba? Chúng khác nhau về các sự kiện à, và nếu thế thì vì sao?” Cô ta
trả lời với chút mỉa mai: “Bà tự gọi mình là con gái của một người đàn ông
trí thức, thế nhưng vờ như không biết những sự thật thô thiển rằng mỗi tờ
báo được tài trợ bởi một ủy ban; rằng mỗi ủy ban có một chính sách; rằng
mỗi ủy ban thuê các tác giả để dẫn giải về chính sách đó, và nếu các tác giả
không đồng ý với chính sách đó, như bà có thể nhớ sau một giây suy nghĩ,
họ sẽ nhận ra mình đang bị thất nghiệp và lang thang trên đường phố. Do đó
nếu muốn biết bất kỳ sự thật nào về chính trị bà phải đọc ít nhất ba tờ báo
khác nhau, so sánh ít nhất ba phiên bản của cùng một sự thật, và cuối cùng
đưa ra kết luận của chính mình. Vì thế mà trên bàn tôi có ba tờ nhật báo.”
Lúc này, khi chúng ta đã thảo luận, rất ngắn gọn, về cái có thể gọi là văn
học của sự thật, chúng ta hãy quay sang cái có thể gọi là văn học của sự hư
cấu. Chúng ta có thể nhắc cô ta: “Có những thứ như những bức tranh,
những vở kịch, âm nhạc và những quyển sách, thưa côCô có theo đuổi cùng
thứ chính sách thái quá đó - liếc mắt qua ba tờ nhật báo và ba tờ tuần báo
nếu cô muốn biết những sự thật về những bức tranh, những vở kịch, âm
nhạc và những quyền sách vì những kẻ viết về nghệ thuật được một biên tập
viên trả công, người được trả công bởi một ủy ban vốn có một chính sách
để theo đuổi, khiến mỗi tờ báo có một quan điểm khác nhau, để bằng cách
so sánh ba quan điểm khác nhau cô có thể đưa ra kết luận của mình: ngắm
bức tranh nào, xem vở kịch nào hay dự buổi hòa nhạc nào, mượn cuốn sách
nào từ thư viện -hay không?” Và cô ta trả lời: “Vì tôi là con gái của một
người đàn ông trí thức, với một số vốn văn hóa thu nhặt từ việc đọc, tôi sẽ
không mơ mộng nữa, với những điều kiện của báo chí hiện thời, về việc có
các quan điểm về những bức tranh, những vở kịch, âm nhạc hay những
quyển sách từ báo chí mà nên có quan điểm của mình về chính trị từ những
tờ báo. So sánh các quan điểm, xem xét những điều xuyên tạc, sau đó tự
mình phán xét. Đó là cách duy nhất. Vì thế trên bàn tôi có nhiều tờ báo.”
(IX)
“Vậy ra văn học của sự thật và văn học của quan điểm, nếu đưa ra một
phân biệt thô thiển, không phải là sự thật thuần túy, hay quan điểm thuần
túy, mà là sự thật pha trộn và quan điểm pha trộn, đó là sự thật và quan
