thức tích cực nhất hiện đã mở ra cho họ - vì nghề viết văn vẫn là nghề mở
rộng cửa nhất cho họ.
Như vậy, thưa ông, chúng ta có thể nói với quý cô này, một cách thô thiển,
vắn tắt, rằng nó đúng; nhưng thời gian trôi qua và chúng tôi không thể định
nghĩa thêm. Và có thể cô ta sẽ đáp lại thỉnh nguyện này, nếu cô ta thật sự
tồn tại: “Điều bà nói là hiển nhiên, hiển nhiên đến độ mỗi cô con gái của
người đàn ông trí thức đều tự biết, và nếu không biết, cô ta có thể đọc báo
để chắc chắn về nó.” Nhưng giả sử cô ta tốt đến độ không chỉ ký vào bản
tuyên ngôn này để ủng hộ cho nền văn hóa bất vụ lợi và tự do trí tuệ mà còn
đưa quan điểm của cô ta vào hành động, cô ta có thể làm cách nào? Cô ta có
thể bổ sung một cách hữu lý: “Và đừng có những giấc mơ về những thế giới
lý tưởng phía sau những vì sao; hãy xét tới những sự kiện có thật trong thế
giới thật.” Thật ra, thế giới thật khó xử lý hơn nhiều so với thế giới mơ
mộng. Tuy nhiên, thưa cô, báo in tư nhân là một sự kiện có thật, và không
nằm ngoài tầm với của một thu nhập khiêm tốn. Những cái máy đánh chữ
và máy sao chép là những thực tế và thậm chí còn rẻ hơn. Bằng cách sử
dụng các thiết bị rẻ tiền và cho tới nay chưa bị cấm đó cô có thể ngay lập
tức thoát khỏi áp lực của những ủy ban, những chính sách và những biên
tập viên. Chúng sẽ nói lên tâm hồn của chính cô, bằng ngôn ngữ của chính
cô, trong thời gian của chính cô, với độ dài của chính cô, theo mệnh lệnh
của chính cô. Và đó, chúng tôi đồng ý, là định nghĩa của chúng tôi về “tự do
trí tuệ”. “Nhưng,” cô ta có thể nói, “còn công chúng? Làm thế nào vươn tới
điều đó mà không đặt tâm trí tôi vào cái máy băm thịt và biến nó thành xúc
xích?” Chúng ta có thể trấn an cô ta: “Công chúng, thưa cô, rất giống với
chúng ta; nó sống trong những căn phòng; nó đi bộ trên đường phố, và thêm
nữa người ta bảo nó đang chán ngấy xúc xích. Hãy tung những tờ rơi lên
các vỉa hè; trưng bày chúng trên những quầy hàng; dùng xe cút kít chở
chúng qua những đường phố để bán với giá một xu hoặc phát không. Hãy
tìm ra những cách tiếp cận ‘công chúng’; tách nó ra thành những con người
riêng biệt thay vì đắp nó thành một con quái vật, cơ thể thì béo tốt nhưng
tâm trí thì nhu nhược. Và sau đó suy nghĩ - vì cô có đủ để sống, cô có một
căn phòng, không nhất thiết phải ‘ấm cúng’ hay ‘xinh xắn’ nhưng vẫn lặng
lẽ, riêng tư; một căn phòng nơi cô có thể an toàn tách biệt với công chúng
và chất độc của nó, thậm chí có thể yêu cầu một khoản phí hợp lý cho sự
phục vụ, nói lên sự thật với những nghệ sĩ, về những bức tranh, âm nhạc,
những quyển sách, mà không hề sợ sệt ảnh hưởng tới doanh số của họ, vốn
eo hẹp, hay làm tổn thương tính phù hoa của họ, vốn rất to lớn.
(X)
Ít nhất đó
