chúng tôi có thể sử dụng ảnh hưởng của mình một cách hiệu quả hơn ở một
chiều hướng khác, đối với chính giai tầng của chúng tôi - giai tầng của
những người đàn ông trí thức. Vì ở đó, trong các tòa án và các trường đại
học, chúng tôi tìm thấy cùng một tình yêu về y phục. Ở đó, cũng có nhung
và lụa, áo da và lông chồn. Chúng tôi có thể nói rằng việc những người đàn
ông trí thức nhấn mạnh tính ưu việt của mình đối với những kẻ khác, dù là
về xuất thân hay tri thức, bằng cách ăn mặc một cách khác biệt, hoặc thêm
những tước vị vào phía trước hay những mẫu tự vào phía sau tên họ của
mình là những hành động khơi gợi sự cạnh tranh và lòng ganh ghét - những
cảm xúc, mà chắc chắn là chúng tôi không cần rút ra từ tiểu sử để chứng
minh, cũng không cần phải yêu cầu tâm lý học chỉ ra, có phần chia của
chúng trong việc khuyến khích một thiên hướng đối với chiến tranh. Vậy
nếu chúng tôi bày tỏ quan điểm rằng sự những phân biệt như thế khiến cho
những người sở hữu chúng trở nên lố bịch và đáng khinh, chúng tôi phải
làm một điều gì đó, một cách gián tiếp, để ngăn trở những cảm giác dẫn tới
chiến tranh. Hạnh phúc thay, giờ đây chúng tôi có thể hành động chứ không
phải chỉ bày tỏ một ý kiến; chúng tôi có thể khước từ tất cả những phân biệt
như thế và tất cả những bộ đồng phục như thế dành cho chúng tôi. Đây sẽ là
một đóng góp tuy không đáng kể nhưng xác định đối với vấn đề trước mặt
chúng ta - làm thế nào để ngăn cản chiến tranh; và là một đóng góp mà một
sự đào tạo khác và một truyền thống khác đặt vào tầm với của chúng tôi dễ
dàng hơn là vào tầm với của các ông.
[XVII]
Nhưng tầm nhìn từ trên cao của chúng tôi tới bên ngoài các sự vật không
hoàn toàn đáng khích lệ. Bức ảnh màu mà chúng ta đã nhìn thấy đưa ra một
số điểm đáng chú ý, điều đó đúng; nhưng nó giúp nhắc nhở cho chúng tôi
rằng có nhiều căn phòng bí mật bên trong mà chúng tôi không thể bước
vào. Chúng tôi có thể mang tới ảnh hưởng thực sự nào để tác động đến luật
pháp hay hoạt động kinh doanh, tôn giáo hay chính trị - chúng tôi, những kẻ
mà với họ nhiều cánh cửa vẫn còn khóa kín, hay cùng lắm chỉ hé mở, chúng
tôi, những kẻ không có cả tư bản lẫn lực lượng ở phía sau lưng mình? Có vẻ
như tầm ảnh hưởng của chúng tôi phải chựng lại ngay ở bề mặt. Khi bày tỏ
một quan điểm chỉ nằm trên bề mặt, chúng tôi đã thực hiện tất cả những gì
chúng tôi có thể. Đúng là bề mặt đó có thể có một nối kết nào đó với những
độ sâu, nhưng nếu muốn giúp các ông ngăn ngừa chiến tranh, chúng tôi
phải cố thâm nhập sâu hơn vào bên dưới lớp da. Vậy chúng ta hãy nhìn
sang một hướng khác - sang một hướng có tính chất tự nhiên đối với con
gái của những người đàn ông trí thức, sang hướng của chính bản thân nền
giáo dục.
