tranh phong cảnh của anh. vì thế trong lúc chuyện trò, bao giờ anh
cũng đượm vẻ bi quan.
“Khách hàng lần này là một lão chủ quán, Robby ạ”. Anh nói,
“một lão chủ quán đã làm nộm bà dì có gia tài trong dầu và dấm”.
Anh lắc đầu. “Ghê tởm!”
“Nghe này, Ferdinand” Lenz khuyên, “cậu chẳng nên dùng
những lời lẽ gay gắt đến thế, cậu đã sống nhờ vào một trong những
đức tính cao đẹp nhất của con người, đó là lòng hiếu thảo”.
“Láo toét”, Ferdinand nói, “mình sống nhờ vào lương tâm tội lỗi
mới đúng. Lòng hiếu thảo chẳng là gì khác ngoài lương tâm tội lỗi.
Chẳng qua người đời muốn tự bào chữa về tất cả những điều xấu xa
họ đã gây nên và đã cầu nguyện cho kẻ quá cố quý hóa lúc sinh
thời”. Anh đưa tay thong thả vuốt mái tóc đỏ rực của mình. “Cậu
thử nghĩ, không biết bao nhiêu lần lão chủ quán đã cầu cho thần
chết tóm lấy cổ bà dì lão… để bù lại, giờ đây lão cho truyền thần bà
cụ bằng những màu sắc thanh nhã nhất và treo bức chân dung ngay
phía trên đi-văng. Lão ưa bà già sống trong tranh hơn. Hiếu thảo!
Bao giờ con người cũng chỉ sực nhớ đến những đức tính tốt đẹp
hiếm hoi của mình khi đã muộn. Thế rồi hắn xúc động vì lẽ đáng ra
hắn đã có thể xử sự hào hiệp biết bao và hắn tự cho mình là có
phẩm hạnh. Phẩm hạnh, nhân từ, độ lượng…!”, anh phẩy bàn tay to
bè mập ù của mình, “người ta chỉ mong tìm thấy các đức tính ấy ở
những kẻ khác, để có cơ chôn chúng cùng họ cả thể”.
Lenz cười ngoạc miệng. “Cậu đang lay các cột trụ của xã hội loài
người đấy, Ferdinand!”
“Những cột trụ của xã hội loài người là tham lam, sợ sệt, và sa
đọa”, Ferdinand đáp. “Con người ác độc nhưng lại ưa điều thiện…
nếu như kẻ khác mang lại điều thiện” - Anh chìa ly của mình cho
Lenz. “Thế, giờ hãy rót rượu cho mình đi và đừng có huyên thuyên
suốt tối… cho người khác còn nói với chứ”.
