chức phá hoại, gây rối loạn. Ông lão loà ở xóm lội xuống ao trẫm mình,
hay là địch dìm chết. Lại một đám cháy nhà. Đội trưởng nói: “Tăng cường
tố khổ, mở rộng tố khổ để tìm ra đứa giết người, đứa đốt nhà”. Chúng tôi
hội ý đội buổi sáng, có khi cả lúc chập tối, đứa nào bức tử, đứa nào đốt nhà
cứ tố khổ rộng khắp cả thôn thì ra thôi. Đường làng vắng hẳn, người nào
bần cùng lắm mới ra đường, đi len lét, không ai dám đến nhà ai. Gặp anh
đội, người già lùi vào bờ rào ngoảnh ra cúi đầu chắp tay vái. Đội trưởng Cự
vào đỡ tay bà lão nói: “Nông dân làm chủ không được khúm núm thế,
không được mắc mưu địch hòng xoá nhoà ranh giới bạn thù. Ta đương đấu
tranh, nông dân phải ngẩng mặt tự hào, còn thằng địa chủ có quỳ giữa
đường lậy ta cũng mặc xác nó, bà cụ biết chưa?”
Những cuộc lên hội ý đội, lúc có đội trưởng thì rậm rịch, bối rrói tít mù,
những vắng Cự thì lại uể oải, trễ tràng. Hai cậu bần cố ở xã được lên đi làm
anh đội mà tôi vẫn xem khinh nửa mắt, cứ ngồi chầu hẫu, chốc lại ngáp,
vừa ngáp vừa gãi nách kêu ối giời ơi rồi cuộn tròn tờ báo nội san: “Bận
quá, cho em mượn về xóm đọc”- “Ừ đọc báo thì cáng thông suốt”. Tôi
đoán có cậu mới biết đánh vần, ngại mở tờ báo trước mặt người khác. Một
đội viên thở dài khượt một cái: “Xóm của mày ít địa, có thì giờ nằm nghiền
báo, sướng thật”. Các thôn vẫn chưa lên đủ, mà Cự đi đâu không biết. Đã
biết lệ, lão không về thì thôi, đã về muộn thế nào cũng nhiều việc quan
trọng hay không cứ đùng đùng, tới tấp. Một lúc sau cũng chẳng thấy đội
trưởng, thế là lả tả rút dần. Cũng chẳng biết bận quá hay không, nhưng đã
có lịch công tác hàng ngày, rồi quá giờ phải đi làm việc khác.
Một hôm, đội trưởng Cự sang xóm Am tìm tôi. Đội trưởng đến là có việc,
thằng lười tôi cũng ngại. Cự đặt bịch cái túi da bẹt đít xuống chõng. Những
gì trong túi mà nặng thế, sổ sách, tài liệu và khẩu súng, hay chỉ là hòn đá bỏ
vào cho oai, hay lại gói bánh đúc ngô. Anh nào cũng như ma ăn cỗ, ai biết
đau. Nhưng cái dáng buông túi nặng nề tất là có chuyện. mấy hôm nay tôi
đương lo sốt vó. Được phổ biến là trên đoàn uỷ nhận xét: xã này chưa đạt
