gai lắm. Bản thân cây gai cũng đã có mùi xác chết, dai dẳng khó chịu. Hơn
nữa, trong khu vực chiến sự, có những người lính bị chết nằm giữa đám cây
gai, lúc xác đã rữa mới phát hiện ra. Ở đây chỗ nào cũng có mùi xác chết,
đó là điều dĩ nhiên thôi. Đấy, lại có tiếng pháo Bectha. Anh nghe thấy chứ?
Trong mấy ngày đó, họ đã đề cập đủ mọi chuyện trên đời Misa đã biết quan
niệm của bạn về chiến tranh, về tinh thần của thời đại. Yuri kể rằng chàng
đã phải cố gắng lắm mới quen dần với thứ lô gíc đẫm máu của sự tiêu diệt
lẫn nhau, với hình dạng của các thương binh, nhất là trước một số vết
thương ghê sợ do tiến bộ kỹ thuật quân sự thời nay gây ra, làm cho những
người sống sót bị tàn phế hoặc trở thành một đống thịt bầy nhầy.
Mỗi ngày Misa lại theo bác sĩ Zhivago đến một khu vực nào đó và cũng
nhờ bác sĩ mà anh được thấy đôi điều. Hẳn là Misa cũng ý thức được tính
chất vô luân của một kẻ nhàn rỗi đi xem sự can đảm của người khác, xem
họ, những người khác ấy bằng sự cố gắng phi thường của ý chí, đang chiến
thắng nỗi sợ chết, đang hy sinh và liều mình như thế nào. Nhưng cứ ngồi
thở dài thì cũng chẳng cao thượng gì hơn. Anh cho rằng cần phải xử sự phù
hợp với cái hoàn cảnh mà cuộc sống đẩy mình vào xử sự một cách tự nhiên
và trung thực.
Về chuyện có thể ngất đi khi nhìn thấy thương binh, anh đã nghiệm thấy
qua chính bản thân mình, khi đi thăm một chi đội lưu động của Hội chữ
thập đỏ đang hoạt động xa hơn về phía Tây, tại một trạm cứu thương đặt
gần tiền duyên.
Họ tới ven một cánh rừng lớn đã bị đại bác tàn phá mất một nửa. Cạnh một
bụi cây bị giẫm nát, có cái giá pháo bị bẻ quằn vứt chỏng chơ. Một con
ngựa buộc bên gốc cây. Ngôi nhà gỗ của trạm kiểm lâm ở sâu phía trong
rừng đã bay mất nửa mái. Trạm cứu thương đặt trong văn phòng trạm kiểm
lâm và hai căn lều lớn bằng vải bạt, dựng bên kia đường, giữa rừng.
- Đáng lẽ tôi không nên đưa anh tới đây, - bác sĩ Zhivago nói. - Các chiến
hào chỉ cách chỗ này độ một dặm rưỡi hay hai dặm, còn các khẩu đội pháo
của ta bố trí ở đằng kia, sau khu rừng này. Anh có nghe thấy gì không? Xin
đừng làm bộ anh hùng nữa. Anh đang sợ hết hồn, điều đó tự nhiên thôi.
Tình hình có thể biến đổi bất cứ lúc nào. Đạn pháo bay đến tận đây cho mà