Đó là một khu vực gớm ghiếc nhất ở Moskva, với đám phu xe ngựa và các
căn nhà lụp xụp, với những dãy phố đầy rẫy các ổ gái điếm.
Hai đứa trẻ không lấy làm ngỡ ngàng phải sống trong những gian buồng
bẩn thỉu, đầy rận rệp, đồ đạc sơ sài. Sau khi bố chết, mẹ chúng cứ luôn lo
sợ túng bấn. Rodion và Lara đã quen nghe mẹ nói là gia tài nhà mình sắp
khánh kiệt. Tuy biết mình chưa lâm vào số phận lũ trẻ đầu đường xó chợ,
song trong thâm tâm, chúng rất e ngại những người giàu có, y hệt thái độ
của bọn trẻ ở trại mồ côi.
Chính bà mẹ là cái gương sống về nỗi lo sợ ấy. Bà béo mập, tóc vàng hoe,
quãng ba lăm tuổi, hết bị những cơn đau im lại lên cơn khờ dại. Động một
tí bà đã run rẩy lo lắng và bà sợ nhất cánh đàn ông. Cũng chính vì sự hoảng
sợ và lúng túng ấy mà bà đã rơi vào tay hết người đàn ông này đến người
đàn ông khác.
Tại khách sạn "Checnogori" ba mẹ con bà ở buồng số 23, còn buồng số 24
kế bên là của nhạc sĩ chơi xenlô Tyskevich từ hồi có khách sạn này.
Tyskevich mang tóc giả vì quá hói, hay đổ mồ hôi. Ông là người tốt bụng,
có thói quen khi thuyết phục ai thì chắp hai tay áp lên ngực, còn khi biểu
diễn xenlô trong một cuộc hội họp hay trong ban nhạc thì ngả đầu ra đằng
sau và say sưa đảo tròn con mắt đầy cảm hứng. Ông ít ở nhà suốt ngày có
mặt ở Nhà hát lớn hoặc Nhạc viện. Hai bên láng giềng làm quen, đôi khi
giúp đỡ nhau và trở nên thân thiết. Lúc tiếp luật sư Komarovski trước mặt
các con, bà Amelia vẫn thấy ngượng nghịu, vì thế nhạc sĩ Tyskevich mỗi
lần đi vắng thường giao chìa khoá buồng mình cho bà Amelia để bà tiếp
ông bạn cho tiện. Chả mấy chốc bà Amelia đã quen với sự hy sinh của
Tyskevich, đến nỗi nhiều bữa bà đã khóc lóc chạy sang gõ cửa buồng ông,
xin ông cứu bà thoát tay cái nhà ông luật sư bảo trợ của bà.
Chú thích:
(1) Tiếng Nga có nghĩa là núi đen (Hắc Sơn).
3
Gần góc phố Tver có căn nhà một tầng, không xa đường xe lửa Brest. Sát
cạnh đó là dãy nhà của các nhân viên nhà ga, khu đề-pô và các kho chứa
hàng.