Boris Pasternak
BÁC SĨ ZHIVAGO
Dịch giả: Lê Khánh Trường
P13 - 2
3.
Đó là các bài báo, các biên bản ghi lời phát biểu tại các phiên họp và các
sắc lệnh. Zhivago đọc lướt qua các đầu đề. "Về thể thức trưng thu tài sản và
các sắc thuế đối với giai cấp hữu sản. Về ban thanh tra công nhân. Về các
Uỷ ban xí nghiệp". Đó là các biện pháp của chính quyền mới vào tiếp quản
thành phố, để thay thế cho các quy định của chế độ cũ trước đó. Chính
quyền mới nhắc nhở mọi người nhớ lại các nguyên tắc bất di bất dịch của
họ, mà dân chúng địa phương có thể đã quên đi dưới thời cai trị tạm bợ của
bọn bạch vệ. Nhưng Zhivago thấy chóng mặt trước những lời nhắc đi nhắc
lại đơn điệu, bất tận ấy Nhũng đầu đề kia có từ năm nào? Những yết thị kia
là cái gì? Chúng vốn có từ năm ngoái, hay từ năm kia? Có một lần trong
đời, chàng từng thán phục cái tính cương quyết của thứ ngôn ngữ ấy, cái sự
thẳng thừng của tư tưởng ấy. Chẳng lẽ vì sự thán phục dại dột ấy, mà chàng
phải trả bằng cái giá là trong đời sẽ không bao giờ còn được thấy điều gì
khác, ngoài những tiếng kêu gọi, những đòi hỏi điên rồ, không hề thay đổi
suốt năm này qua năm khác ấy, và càng về sau càng thiếu sức sống, khó
hiểu và phi thực tế. Chẳng lẽ chỉ vì một phút hưởng ứng quá rộng lượng mà
chàng phải chịu cảnh nô lệ mãi mãi?
Một đoạn tường trình, không rõ trích từ đâu ra, đập vào mắt chàng. Chàng
đọc:
"Tin tức về nạn đói chứng tỏ các cơ quan địa phương hoàn toàn không chịu
hoạt động gì hết. Các vụ lợi dụng đã rõ rành rành, nạn đầu cơ vô cùng
trầm trọng, nhưng các ban chấp hành công đoàn, các Uỷ ban xí nghiệp tại
thành phố và các khu đã làm gì và đối phó ra sao? Một khi chúng ta chưa
tiến hành khám xét đồng loạt các kho hàng của Ga Hàng hoá Yuratin, ở
khu vực Yuratin - Radvilie và Radvilie - Rybalka, một khi chúng ta chưa áp
dụng các biện pháp khủng bố cứng rắn, kể cả việc xử bắn tại chỗ bọn đầu
