BÁC SĨ ZHIVAGO - Trang 54

giới (2), các vở kịch tôn giáo và vân vân, Rozanov và Dostoievsky?
- Hượm đã, để tôi nói cho ông nghe quan niệm của tôi. Tôi thiết nghĩ, giả
dụ có thể chế ngự con thú đang nằm ngủ trong con người bằng cách doạ bỏ
từ đời này hoặc đày xuống địa ngục đời sau chăng nữa, thì biểu trưng cao
nhất của nhân loại vẫn là diễn viên dạy mãnh thú trong rạp xiếc với chiếc
roi cầm tay, chứ không phải là nhà truyền giáo giàu lòng hy sinh. Nhưng
vấn đề là ở chỗ, bao thế kỷ nay, cái đã nâng con người ngày càng lên cao
hơn con vật, không phải là cây gậy, mà là âm nhạc: sức mạnh vô biên của
chân lý giản dị, sức quyến rũ của tấm gương chân lý. Trước nay người ta
cho rằng điều quan trọng nhất trong Kinh Phúc âm là những châm ngôn
luân lý và các luật lệ hàm chứa trong các điều răn, nhưng đối với tôi, điều
quan trọng nhất đó là cái mà Chúa Kitô đã diễn tả bằng các dụ ngôn rút ra
từ sinh hoạt thường ngày, khi người giảng giải chân lý bằng ánh sáng
chuyện thường ngày. Nền tảng của cái đó là tư tưởng cho rằng sự giao tiếp
giữa những người trần mắt thịt là bất tử, rằng đời người mang tính tượng
trưng, bởi vì nó có nhiều ý nghĩa.
- Tôi chả hiểu gì hết. Có lẽ cha nên viết một cuốn sách về vấn đề đó.
Khi ông Nin đã ra về, cha Nicolai cảm thấy hết sức khó chịu. Cha tự giận
mình đã đem trình bày với ông khách ngớ ngẩn kia một phần những ý nghĩ
thầm kín của mình chẳng tạo nên chút ấn tượng gì đối với ông ta. Nhưng
rồi cũng như một vài lần khác, cơn bực bội của cha bỗng chuyển sang
hướng khác. Cha quên hẳn triết gia Nin, tựa hồ chưa từng gặp ông ta bao
giờ. Cha nhớ đến một trường hợp khác. Cha không viết nhật ký, nhưng đôi
ba lần trong một năm cha ghi lại những ý nghĩ khiến cha xúc động hơn cả
vào một cuốn vở dày. Cha rút cuốn tập ấy ra và bắt đầu viết bằng nét chữ to
dễ đọc.
"Cái bà Sledinghe ngớ ngẩn đã khiến tôi phát khùng suốt một ngày. Buổi
sáng bà ta đến, ngồi lì đến bữa trưa và suốt hai giờ đồng hồ bà ta bắt tôi
phải nghe những câu thơ nhảm nhí, vô nghĩa. Thơ của thi sĩ A theo trường
phái tượng trưng, viết cho bản hoà tấu vũ trụ luận của nhạc sĩ B với các
thần linh của các hành tinh và tiếng nói của tứ đại, vân vân và vân vân. Tôi
cố kiên nhẫn nhưng cuối cùng hết chịu nổi, phải van bà ta tha cho tôi khỏi